«زن زندگی آزادی» در بوته نقد تمدنی.

بسم الله الرحمن الرحیم

طرح نامه پیش رو نگاره ای است از تجربیات برگزاری ده ها ساعت برنامه در محیط های آموزشی اعم از مدارس و دانشگاه ها در ایام فتنه ۱۴۰1 که بعد از ارزیابی و پایش پایانی از داده های ارائه شده به جامعه هدف گردآوری گردیده است.

هر گونه انتشار و استفاده از این مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد

برای رفتن به سایت اصلی کلیک کنید

قبل از مطالعه طرح نامه بیان چند نکته مقدماتی ضروریست:

• این نوشتار بصورت مبسوط برای حدود ۲ تا 3 ساعت جلسه دانشجویی و دانش آموزی تدارک دیده شده است، لکن مبلغین محترم با توجه به ظرفیت کلاس های خود می توانند محتوایی را به صورت گزیده تر برای یک یا چند جلسه ارائه کنند.
• هدف این نوشتار پایمال کردن بذر یاس در نهان جوان و نوجوان و کاشتن بذر امید در قلب آن ها می باشد.
• این طرح نامه در تلاش است با یک سیر محتوایی منسجم شعار «زن زندگی آزادی» را با نگاه تمدنی مورد ارزیابی قرار دهد و نتایج، ثمرات و ابعاد پنهان آن را به مخاطب گوشزد کند.
• نکته و محور کلیدی این نوشتار نقدِ سبک زندگی غربی است که با طول عمری کمتر از 70 سال با ارائه مفهوم مبتذل و کم عمقی از زن زندگی آزادی ، جهان را به تسخیر خود در آورده. حال آنکه کم‌وبیش اثرات سوء تمدنی آن در خود جوامع غربی در حال هویدا شدن است و متاسفانه این نسخه ی معیوب زندگی در حال تبدیل شدن به الگوی زیستی جوان ایرانی شده است.
• اغلب مبلغینی که در این ایام توفیق تبلیغ در محیط های آموزشی را پیدا کرده‌اند به این مهم اعتراف دارند که دانش آموزان و دانشجویان در این ایام به شدت تغییر کردند و روحیه تهاجمی بسیار بالایی پیدا نموده اند، از این رو لازم است مبلغین محترم از ورود بی برنامه به کلاس‌های درس و برگزاری بی برنامه جلساتِ پرسش و پاسخ اجتناب نمایند.
• با توجه به نکات بیان شده ایجاد فضای متشنج و بحث های سیاسیِ جنجالی در کلاس با جوانانی که سرشار از هیجانات و عواطف و احتمالاً به شدت رسانه زده هستند می تواند آثار بسیار منفی را در پی داشته باشد(مکرر دیده شده دانش آموزان سر کلاس های پر تنش شروع به شعار دادن کرده اند). بنا بر همین ضرورت تاکید می شود از ورود بی برنامه به کلاس درس و ایراد مباحث سیاسی و جدال های لفظیِ طرفینی که موجب بی‌ثمر شدن جلسات می شود جدا اجتناب گردد.
• فارغ از طرح نامه حاضر؛ از محضر دوستان عزیز خواهشمندیم برای رسیدن به نتیجه‌ای مطلوب و مناسب حتما با یک سیر محتواییِ منسجم و ساختارمند وارد کلاس شوند و پرسش و پاسخ را در آخر جلسات به صورت مکتوب برگزار نمایند.
• محتوای حاضر به صورت فیش نگاری کوتاه در متن اصلی و توضیحات مفصل هر بند با لینک دسترسی بیشتر، در انتهای نوشتار و پانویس ارائه گردیده است ، از این رو می‌توان هر بخش را به صورت خلاصه مطالعه نمود و برای ایجاد ساختار ذهنی مناسب به پانویس‌ها مراجعه کرد و برای مطالعه بیشتر لینک مطالب را در سُرس اصلی پیگیری نمود.

 

 

بسم الله الرحمن الرحیم

1. اللَّهُ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفًا وَشَیْبَةً ۚ یَخْلُقُ مَا یَشَاءُ ۖ وَهُوَ الْعَلِیمُ الْقَدِیرُ (روم 54)[1]
2. امید به زندگی در ایران حدود 75 تا 80 سال است .[2]
3. علت بحران 40 سالگی چیست؟[3] (از چالش های پر تکرار روانشناسان)
4. سن بازگشت به خود و خانه ...
5. علت عدم احساس رضایت چیست؟
6. خوشبختی یعنی چی ؟[4]
7. دو مولفه اصلی خوشبختی= امنیت و آرامش[5]
8. این مولفه ها در هر دوره از زندگی متفاوت خواهد بود.[6]
9. همچنین نوع سبک زندگی مانند اختلاف سن در احساس خوشبختی افراد موثر است.
10. سبک زندگی و لایف استایل هزاره جدید تا 40 سالگی برنامه دارد.
11. از 40 سالگی به بعد نمیتواند متضمن خوشبختی باشد!!! چرا؟^[7]
12. این سبک زندگی توجه به نیازهای واقعی و فطری انسان ندارند و لذت محور است(در لحظه زندگی کن حتی به غلط!).[8]
13. بطور کلی اندیشه های انسانگرا و انسان محور معمولا خانواده ستیز هستند.[9]
14. انسان از 0-15 سالگی در خانواده کامل خوشبخت تراست یا ناقص؟[10]
15. از 40 -60 سالگی یعنی سن اکثر پدر و مادر های دانش آموزان.(یک سوال از پدر یا مادرتون به پرسید اگر شما را نداشت خوشبخت تر بود یا با وجود شما؟=(خنده حُضار))
16. از سن 60 تا 80 سالگی یعنی سن پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها . کُنج خانه سالمندان خوشحال تر یا در خانواده گسترده با تعداد زیادی نوه و بچه؟
17. لایف استایل غربی فقط برای 25 سال یعنی از 15 تا 40 سالگی برنامه دارد. (بدلیل خانواده گریز بودن شعار های آن «ازدواجی نبودن»«اشتغال تا استقلال مالی تام»«حیوان خانگی بجای فرزندآوری» و. . .)
18. حال چه اتفاقی می افتد؟؟؟ +++ سوال درست ؛ چه اتفاقی افتاده است؟
19. الف ) وزارت تنهایی در ژاپن[11] و انگلستان[12] و بخش مراقبت های ویژه تنهایی در وزارت بهداشت و سلامتی بیش از 10 کشور پیشرفته دنیا. ( طرح 84)
20. ب ) عدم تشکیل خانواده و ازدواج . کریستیانو رونالدو با 4 فرزند هنوز با پارتنر خود ادواج نکرده ؛ چرا؟[13]
21. ج) افزایش نگران کننده آمار طلاق در ایران و جهان. میانگین حدود یک سوم طلاق ؛ علت ؟[14] کاهش محسوس طول زندگی مشترک در جهان.
22. افزایش خودکشی + خانه های سالمندان + غریب در خانه خود و ...
23. حالا دوباره شعار را باز تعریف میکنیم:
24. زن زندگی آزادی
25.  یعنی:  در 40 سالگی زنِ آزادِ مستقل در زندگی تنهای خود رها می شود. (کدام زن؟+ در کدام نوع از زندگی+ با چه نوع آزادی هایی؟   = چه نتیجه ای ؟
26. باتوجه به شعار بالا یک روز از سن 55 سالگی چند نفر از مخاطبان را با دو رویکرد واقع گرایانه و ایده آل گرایانه سوال کنید.
27. بدل های خوشبختی ، حیوان خانوادگی+ اشتغال تا سر حد مرگ برای زندگی بهتر و ...
28. حالا یه سوال و شبهه اساسی: آیا غرب بد است؟ ... شما مسلمانان خوب هستید؟؟؟
29. البته صورت درست شبهه این است : افسوس در زمانه ای که بشر قدم بر ماه گذارده است ... آخوند شیعه در فکر این است که مستراح رفتن با پای چپ درست است یا با پای راست!
30. جواب : اولا ،چه کسی اولین قدم ها را بر ماه گذاشت ؟ نیل آرمسترانگ سال ۱۹۶۹... زندگی خصوصیش چطور ؟ دو ازدواج موفق و البته دو طلاق موفق ... آخر عمر افسردگی اعتیاد به الکل.
31. در ثانی : اسلام به ذات خود ندارد عیبی هر چه عیب است ز مسلمانی ماست.[15]
32. ثالثا: فریب ویترین رسانهای غربی را نخورید ؛ پیشرفت های غرب ثمره کار کرن است نه بی دینی.[16]
33. حتی اگر زن زندگی آزادی را هم قبول دارید ، باز هم باید کار کنید و تلاش کنید کشورتان را بسازید.[17]
34. امروز زمان گذر از نسل اول انقلاب و شروع به کار نسل دوم و سوم و نسل شما است ( همه پدر ها بازنشسته شده اند یا در شرف بازنشستگی هستند(از جمع بپرسید))
35. دشمان ایران میدانند فقط 5 سال زمان دارند تا بذر یاس را در دل شما بکارند زیرا دیگر هیچ ابزاری برای متوقف کردن شما در اختیار ندارند. [18]
36. نه جنگ 8 ساله جواب داد ، نه تحریم های فلج کننده ، فقط مانده جنگ فرهنگی)[19]
37. راه نجات ما اسلام و تمدن ایرانی اسلامی ماست.
38. زندگی دینی عامل پیشرفت و خوشبختی فردی و اجتماعی است اما این یعنی عمل واقعی به دین نه نمایش دین داری.[20]
39. دین بنیان های فطری نفس انسان را قوام میدهد ... آرامش عمیق و خوشبختی مداوم در تمام طول زندگی.[21]
40. شبهه ! اینها ادعاست ، تمدن اسلامی و آموزه های دین اسلام تا الان چه دستاورد ملموسی داشته است؟ (یک دانشجو: تبعیض زنان ، هنجار های سخت اجتماعی و گشت ارشاد ثمره تمدن اسلامی شماست.)[22]
41. فارغ از هر اتفاقی که در عالم به وقوع بپیوندد ، نهاد دین و خانواده همواره عامل آرامش و خوشبختی انسان می گردد و بدانید کم کم سر رسید فریبکاری 70 ساله غرب در معرفی سبک زندگی پر زرق و برق خود به عنوان بهترین لایف استایل در حال وصول است و همانگونه که دو جنگ جهانی فاکتور انقلاب های صنعتی غرب را تسویه نمود باید کم کم منتظر سر رسید انقلاب جنسی غرب نیز بود.
42. فریب نخورید این پدیده ها در خود غرب هم نو ظهور است ، بنای زندگی خود را بر ساحلِ سست اما زیبای زندگی غربی نچینید که امروز روز جزر است ولی فردا هنگامه مد ؛ پشیمانی فردا ثمری ندارد.
43. سبک زندگی فاطمی در تمام لحظات زندگی بهترین و زیبا ترین ها را به زن هدیه می دهد: (سبک زندگی غربی در همه جنبه ها ضعف عمده دارد)

• بهترین و زیبا ترین لحظات دختر بودن.
• بهترین و زیبا ترین لحظات خواهر بودن.

 (حضرت زینب و حضرت معصومه)

• بهترین و زیبا ترین لحظات همسر بودن.
• بهترین و زیبا ترین لحظات مادر بودن.

در سبک زندگی حضرت زهرا علیه السلام تجربه خواهد شد.

 

 

 

---

[1] خداست که شما را ناتوان بیافرید، و پس از ناتوانى نیرومند ساخت، آنگاه پس از نیرومندى ناتوانى و پیرى آورد. هر چه بخواهد مى‌آفریند و او دانا و تواناست.  سوره روم آیه 54

 

برای باز کردن لینک ها در نرم افزار word کلید ctrl را نگه داشته و روی لینک ها کلیک کنید.

 

[2] برآورد سازمان جهانی بهداشت از امید به زندگی در ایران حدود 78 سال می باشد .(List of countries by life expectancy )

البته آمارهای دیگری نیز وجود دارد که در خوش بینانه ترین حالت 82 سال و در بد بینانه ترین حالت 72 سال در نظر گرفته شده.

در حالی که در انتهای دوران پهلوی این آمار بنا بر اعتراف سازمان جهانی بهداشت 55 سال بوده و در این 40 سال به شدت رشد داشته است و در حد بالاترین سطح امید به زندگی در جهان قرار گرفته.

اختلاف این عدد بین کشوری مثل ایران و آمریکا حدود 3 تا 5 سال است ؛ یعنی بر خلاف تصویر سازی رسانه ای اختلاف میانگین امید به زندگی در ایران وبهشت آمریکایی! در بد بینانه ترین آمار به بیش از 5 سال نمیرسد. (شاخص « امید به زندگی» ایران ۷۶ سال و بالاتر از "نُرم" جهانی است)

 

جالب اینکه همه این آمار ها از سازمان های بین المللی و بعضا از دشمنان ایران می باشد مثلا یکی از منابع این آمار سایت سازمان امنیت ملی آمریکا می باشد.(سایت سازمان ciaکتاب the-world-factbook )

 

البته بیان این آمار ضرورتا ناظر به کمیت عمر و محاسبه عددی نمی باشد بلکه این آمارهای جهانی ناظر به کیفیت  سطح زندگی عدد نگاری میشوند. به این معنا که اگر کیفیت زندگی در یک کشوری پایین باشد سطح امید به زندگی مردم نیز کاهش می یابد. بنابر آنچه بیان شد یا کیفیت زندگی در ایران در نُرم جهانی مطلوب است که امید به زندگی چنین عددی را نشان می دهد یا  میانگین سطح کیفیت زندگی در جهان به طور کلی نزدیک به سطح زندگی در ایران است که شاخص امید به زندگی در آنها نزدیک به هم شده است. (Life Expectancy)

 

[3] مقابله با بحران میانسالی؛ دریک میلن؛ ترجمه حسین مسنن. تهران: پیدایش، 1389.

بحران میانسالی که در بازه سنی 40 -45 روی می دهد با دیگر بحران‌ها و تغییراتی که در زندگی رخ می‌دهند تفاوت دارد؛ چون قلب این بحران را نگاه به ناامیدی‌ها و شکست‌های گذشته تشکیل می‌دهد. (میلن، ۱۳۸۹: ۶۵)

«از نظر روان‌شناسان در این سنین افراد توجه زیادی به زمان از دست رفته خود می‌کنند- به آنچه می‌توانسته باشد و نیست. افق‌های آینده برای این افراد روزبه‌روز محدودتر و تاریک‌تر می‌شود. در کنار قدرتی که فرد از دست می‌دهد، دیدگاهی بسیار حساس هم در مورد مرگ وجود دارد؛ مرگی که چاره‌ای برای آن وجود ندارد. اینجاست که فوراً به‌دنبال معنایی برای وجود و زندگی می‌گردد» (میلن، ۱۳۸۹: ۹)   (مقاله همه‌چیز از ۴۰ سالگی شروع می‌شود)

[4] روی تابلوی کلاس درس می توان به روش بارش فکری این کلمه را نوشت و گزینه های دانش آموزان را حول آن بنویسید تا کلاس حالتی مشارکتی پیدا کند

[5] خوشبختی یک مقوله فیزیکی در خارج نیست که بتوان آن را در فروشگاهها جستجو نمود، خوشبختی یک حالت درونی است که اگر برخی از مولفه‌های تشکیل دهنده‌ی آن در زندگی وجود داشته باشد انسان احساس خوشایند خوشبختی را درک می کند. یکی از مولفه‌های اصلی خوشبختی ، آرامش است و مولفه‌ی مهم بعدی حس امنیت می باشد که عمده مسائل بعدی همچون رفاه و مسائل جنسی ، میل به بقا و... به آنها باز می گردد.

[6] احساس امنیت و آرامش در هر دوره‌ای از زندگی با ادوار دیگر متفاوت است مثلا در بازه‌ی سنی هیجده تا 40 سال فرد به دنبال ترقی شغلی، کسب درآمد، کسب مهارت ، کسب شهرت است و در واقع حس آرامش را در این نوع امور خواهد دید. اما در بازه‌ی سنی 50 تا 70 سال احساس آرامش و امنیتِ عمیق را در بافت خانواده کسب خواهد کرد. مردی که ثروت سرشاری را تا سن 45 سالگی یا 50 سالگی کسب کرده است در دوره بعدی زندگی اگر خانواده‌ی آرام و ساختارمندی نداشته باشد نمی تواند عمیقا احساس امنیت و بقا داشته باشد. زنی که در سن 65 یا 60 سالگی فرزندان وفاداری را در اطراف خود نمی‌بیند حتی اگر یک استاد دانشگاه ثروتمند یا پزشک مستقل و بازیگری مشهور باشد از آنجایی که حس مادرانه‌ی او اغنا نشده است نمی‌تواند عمیقا احساس خوشبختی کند، حال آنکه ممکن است یک زن روستایی و خانه دار با شنیدن صدای قهقه نوه های خود عمیقا احساس خوشبختی و آرامش و البته امنیت داشته باشد.عادتا یک آغوشِ امن و مطمئن در سن 55 سالگی بیشتر از ثروت وشهرت جهانی در همان سن می تواند احساس امنیت و البته آرامش ایجاد نماید.  رجوع کنید به علت خودکشی و افسرگی در بازیگران هالیوودی : مرلین مونرو و رابین ویلیامز  ( آمار بالای افسردگی و خودکشی در بین ستارگان هالیوود + فیلم)

اغلب پدر و مادرها زمانی که امنیت فرزند خود را در خطر می‌بینند نمی‌توانند احساس خوشبختی داشته باشند مثلا زمانی که مادر می‌بیند  نوجوان دانش آموز 15 ساله درخواست رفتن به کافه را دارد، مادر احساس امنیت و آرامش خود را در خطر می‌بیند، از این رو اصطلاحا به نوجوان «گیر» می‌دهد. در همین لحظه نوجوان اگر بتواند با دوستان خود به کافه برود احساس آرامش به او دست خواهد داد و این اختلاف مبادی باعث درگیری می شودکه البته گاهی با چند کلمه صحبت وپیام رسانی شفاف قابل درمان است. ( یکی از دلایل و مشکلات پرتکراری که نوجوانان وجوانان ابراز می‌دارند و توسط خانواده درک نمی‌شوند )

 

[7] سبک زندگی که بتواند احساس خوشبختی را در سراسر طول حیات انسان از دوره کودکی اول تا زمان مرگ پوشش دهد یکی از مهم‌ترین مسائلیست که انسان باید در سنین نوجوانی و جوانی به آن دقت بنماید.

سبک زندگی شهروندان دیجیتال در دهکده جهانی (Global Village) نهایت تا سن ۴۰ سالگی برای احساس خوشبختی آنها برنامه زیستی مدون تعریف نموده است و غالب  انتخاب های این سبک زندگی در بازه سنی ۱۵ تا ۴۰ سال تعریف می شود و برای دوره میانسالی نمیتواند زندگی امن و آرامی را به وی هدیه دهد. برخی از انتخاب های اشتباه در دوره جوانی قابل جبران نیستند. مثلاً کسی که در جوانی اعتقاد به ازدواج ندارد یا دختری که معتقد است فرزندآوری را برای کسب استقلال مالی،شهرت یا اندام زیبا باید به تعویق بیاندازد، بعد از سن ۴۵ سالگی دیگر نمی تواند لذت مادر شدن را در دفعات تجربه کند و این انتخاب به راحتی قابل جبران نمی باشد.

پسری که در طول دوره جوانی خود به انواع و اقسام لذت گرایی های جنسی اشتغال داشته و دیر هنگام به فکر تاهل افتاده است به ندرت ممکن است در سن ۶۵ سالگی بتواند داشتن یک خانواده پر شور نشاط را تجربه کند.

[8] اگر در مخاطبان شما دختر نوجوان ِدانش آموز وجود دارد حتماً در مورد علت دوست داشتن موجودات کوچک مثل جوجه بزغاله کوچک، پاپی کوچک سوال بکنید. علت به اصطلاح غنج رفتن دل دختران در مواجهه با موجودات به اصطلاح «کیوت» و ناز حس فطریه مادر بودن و احساس ترحم مادرانه نسبت به آنها می باشد(نیاز واقعی و فطری در ذات زنان) یکی از دلایل گرایش دختران به عروسک بازی و حتی بازی هایی مثل «پو» و حتی گروه موسیقی بی تی اس همین موضوع می باشد زیرا گروه موسیقی بی تی اس شامل پسران کیوت است و دختران بر خلاف پسر ها نسبت به آنها گرایش جنسی ندارند بلکه احساس ترحم مادرانه دارند (به عنوان یکی از موضوعات پرتکرار دانش آموزان دختر می توانید در کلاس های دخترانه موضوع گرایش و علاقمندی به گروه موسیقی بی تی اس را مورد پرسش قرار دهید. حتما از دانش آموزان دختر بپرسید چند نفر «آرمی» یا «بی تی اس فن» هستند ؛(  این مقاله با سوگیری تکاملی به این موضوع پرداخته و سعی در عدم اعتراف به نیاز فطری دارد لکن مطالعه آن بسیار مفید است  :  (چرا دختران عروسک‌بازی می‌کنند و پسرها ماشین‌بازی را ترجیح می‌دهند؟ ) البته می توانی این سوال را از دانش آموزان پسر در مقاطع راهنمایی و دبیرستان نیز بپرسید اما قطعا با جواب های جنسی از طرف آنها روبرو خواهید شد که پل خوبی برای ورود به تفاوت های ذاتی زن و مرد ، بحث ارث و دیه اسلامی ،فمینیست و زن سالاری مدرن غربی می باشد. (بررسی آرای یک روانشناس فمینیست )

 

[9] .

جدول پیش روی مبنای حقوق بشر امروزی و دیدگاه سازمان های بین المللی همچون سازمان ملل را به اختصار نشان می دهد و گرایش سمت راست لیبرالیسم و سمت چپ کومونیست می باشد. هر دو اومانیستی و انسان گرا هستند وبنا بر تفکرات هر دو دیدگاه در نهایت ثمره هر دو دیدگاه خانواده ستیز می شود ، مثلا همجنس بازی که یکی از موضوعات انسان قرن جدید است و جایز دانسته می شود چون همه انسان ها آزاد هستند و این عمل با آزادی دیگران تداخل ندارد و...

ثمره تفکر خانواده ستیز کمونیستی چه شد؟  کونیست ها معتقد بودند که خانواده بزرگترین عامل محدودیت انسان ها هست و باید جامعه خانواده زدایی بشود. بصورت پایلوت طرح را اجرایی نموده و مراکز رفع نیاز جنسی دایر کردند و کودکان متولد شده را به پرورشگاه ها واگذار نمودند زیرا معتقد بودند با از بین رفتن خانواده زن را هم که در خانواده اسیر و برده مرد است ، از اسارت رهایی و با اجازه کار در خارج از خانه با مردها برابر می شود. و مراقبت از فرزندان به عهده ی جامعه میباشد ( مهد کودک ها و...) ثمره این تفکر موج کودکان افسرده و زنان نیازمند عاطفه و مردان سرگردان بود. شوروی در سال 1949 قانون محدودیت طلاق و قوانین خانواده گرا را تصویب نمود.( مارکسیست و خانواده )

ثمره تفکر خانواده ستیز و آزادی لیبرالیستی این شده است که رشد جمعیت در اکثر کشور های ثروتمند غربی کم یا متوقف یا منفی شده است و اصطلاح جدیدی در جامه شناسی با عنوان انقراض فرهنگی متداول گردیده است. (بررسی اثرات نظریه لیبرالیسم در حوزه خانواده)

[10] مشکلات روانی کودکان طلاق

[11] تاسیس "وزارت تنهایی" در پی افزایش خودکشی و کاهش زاد و ولد ژاپن!

[12] از تاسیس وزارت تنهایی تا تاسیس وزارت خودکشی/ ماجرای نصب ۸۴ مجسمه بر فراز بام استودیوی شبکه تلویزیونی در مرکز لندن چیست؟ + فیلم

[13] قوانین فمینیستی و زن سالارانه که در ظاهر با هدف حمایت از زنان در غرب به تصویب رسیده است در عمل بعد از گذر زمان تبدیل به دامی برای خانواده و زنان شده است .مثلاً یکی از دلایلی که اکثر افراد ثروتمند در غرب ازدواج نمی کنند، چه زن و چه مرد این است که قانونی به نام تنصیف اموال در خیلی از کشورهای اروپایی لازم الاجراست، به این معنی که اگر مرد و زن بخواهند از هم جدا بشوند باید اموال را بین خود تقسیم کنند و این باعث می‌شود خیلی از نامداران و سرمایه داران غربی قید ازدواج با شریک زندگی خود را بزنند.

[14] عوامل موثر بر طلاق در چهار دسته کلی «همسرگزینی نادرست»، «نقص دانش و مهارت همسران»، «عملکرد نامطلوب همسران» و در آخر «شرایط نامطلوب اقتصادی» هستند.

ازدواج ناآگاهانه، نداشتن بلوغ لازم برای ازدواج، عدم برخورداری از سلامت روانی، شخصیتی و اخلاقی، تزلزل پایه‌های ایمانی و اعتقادی ، عدم واقع‌گرایی در معرفی خود و شناخت همسر و عدم تناسب فردی و خانوادگی همسران در زمینه‌های مختلف؛ در دسته همسرگزینی نادرست قرار می‌گیرند که بخش قابل توجهی از طلاق‌ها ریشه در این موارد دارد.(منبع)

[15] آبادی میخانه ز ویرانی ماست

جمعیت کفر از پریشانی ماست

اسلام به ذات خود ندارد عیبی

هر عیب که هست از مسلمانی ماست

در همین کلاس همه شما در یک محیط آموزشی از یک کتاب درسی و از یک معلم بهرمند هستید پس چرا نمرات شما با هم متفاوت است؟ یک قاعده کلی را فراموش نکنید انسان به اندازه کاری که میکند ثمره میبیند. اگر یک میخانه یا آتش کده درست و اصولی ساخته شود هزار سال عمر می کند و اگر یک مسجد سست و ضعیف ساخته شود به راحتی فرو خواهد ریخت. خدا مسئول ضعف ها و ناکارآمدی های ما نیست. (الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : أبَى اللّه ُ أن یُجرِیَ الأشیاءَ إلاّ بِأسبابٍ) 

[16]    به اعتراف همه کسانی که در غرب زندگی می کنند جامعه غربی یک جامعه تلاشگر و زحمتکش است و انسان ها به اندازه کاری که میکنند ثمره می بینند.چه کسی گفته تمام زندگی دانش آموزان غربی به رقص و مهمانی و کارهای بیهوده می گذرد؟ این همه پیشرفت تکنولوژی ثمره چیست؟ این همه دانشمندان بزرگ خروجی کدام جلسات است؟ رقص و شادی یا علم و تحقیق؟ میانگین معدل دانشگاه های ایران زیر 14 است ، میدانید میانگین معدل دنشگاههای آمریکا چند است؟ گول ویترین رسانه ای غربی را نخورید .در آمریکا اکثر دانش آموزان در اوقات فراغت به اشتغال پاره وقت مشغول اند. سند: شغل تابستانی دختر کوچک باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا؛ کار در یک رستوران غذاهای دریایی+ تصاویر

[17] حتی اگر شعار زن زندگی آزادی، مرد میهن آبادی ، را هم قبول داشته باشید باز هم باید برای ساختن کشورتان تلاش کنید و بدون تلاش و کار و امید به آینده هرگز به پیشرفت و آبادانی نمی رسید.

یک مطلب مهم: قوام و استقلال و قدرت جمهوری اسلامی مانع از تعرض و زیاده خواهی دیگران میشود. اگر هر اتفاقی برای جمهوری اسلامی بیفتد هرگز و هرگز و هرگز دشمنان سرزمین ایران نمی گذارند حکومت مستقل و قدرتمند دیگری در این نقطه از کره زمین تشکیل شود، زیرا آنها یکبار شاهد یک کشور مستقل و قدرتمند در این نقطه از جهان بودند و هرگز دشمنان ما نمی‌گذارند ملت ایران بعد از جمهوری اسلامی رنگ خوشبختی و استقلال را بچشد. اگر در این ادعا شک دارید رجوع کنید به انقلاب هایی که در طول ۲۰ سال گذشته به حمایت غرب شکل گرفته است؛ هیچ کشوری در ۲۰ سال گذشته انقلاب و تغییر نداشته مگر اینکه وضع زندگی مردم ضعیف تر شده باشد. زیرا غرب می داند کشورهای جهان سوم در حال رشد و ترقی هستند و رشد و ترقی کشورهای جهان سوم به معنای کم شدن نفوذ و قدرت کشورهای پیشرفته است؛ ظرفیت های کره زمین محدود است و نمی شود همه کشور ها پیشرفته باشند

رجوع کنید به تاریخ کشور لیبی ، کشور عراق، کشور افغانستان ،حتی اوکراینِ قبل از زلنسکی. یک کشور مستقل و صد البته بدون جنگ که با آمدن یک فرد غرب گرا کشورش را با حمایت غرب با شیب تند طی 4 سال کشورش را به سوی یک جنگ تمام عیار با سوق داد و در نهایت هر اتفاقی که در پایان این جنگ روی دهد قطعا پیروز میدان آمریکا خواهد بود ، چون اولا وابستگی اروپا را به امریکا افزایش داده و در ثانی کشور اوکراین به خرابه ای تبدیل شده که برای بازسازی آن باز هم وابستگی به آمریکا نیاز است و خسارت محض برای مردم واوکراین است که در سال 2019 از پیروزی یک دلقک شیفته آمریکا احساس خوشحالی کردند و با حمایت آمریکا این کمدین برای همسایه خود شاخ و شانه کشید و کشورش را به پرتگاه یک جنگ ویرانگر کشاند.(منبع)

[18] دشمن، این لحظه ی حساس از تمدن ایرانی شما را درک کرده است و می‌داند اگر بتواند سربازانی از بین نسل جوان ایران برای خود تربیت کند می تواند امید به آینده را در دل مردم ایران بخشکاند، فردا برای شماست، ناامید نباشید همیشه در طول تاریخ یک نوع قبض و بسط وجود داشته است.

همین تمدن غرب در طول تاریخ چند مرتبه تا مرز فروپاشی رفته ست، تاریخ را بخوانید:1918 میلادی (۱۲۹۷ شمسی)جنگ جهانی اول و فروپاشی تمدنی غرب در یک جنگ بزرگ جهانی و بعد ازحدود 25 سال در سال   ۱۹۴۵ میلادی (۱۳۲۲ شمسی)جنگ دوم جهانی و تمدن غربی که حتی به خود هم رحم نکرد تا سال ۱۹۶۵ وضع فلاکتبار و بسیار سخت اقتصادی در اکثر کشورهای جنگ زده اروپایی وجود داشت، تا جایی که در برخی از کشورها مثل آلمان مردم در بین باغچه های بین خیابان سبزیجات و سیب زمینی می‌کاشتند تا بتوانند غذای روزمره خود را تهیه کنند؛ انقلاب اسلامی در ۱۹۷9 به وقوع پیوست. یعنی زمانی که مردم ایران شروع به مستقل شدن کردند با زمانی که مردم غرب خود را از خرابی های جنگ جهانی دوم نجات دادند ۱۵ سال فاصله دارد. اما با پیروزی انقلاب اسلامی غرب می دانست که یک کشور مستقل مثل ایران میتواند چقدر قدرتمند باشد و با چه سرعتی می تواند پیشرفت کند، پس انواع و اقسام مشکلات اعم از تحریم ها و طولانی ترین جنگ قرن ۲۱ به مدت هشت سال را به مردم و انقلاب اسلامی ایران تحمیل کرد و از صدام  همه جانبه حمایت نمود. بعد از آن تحریم های فلج کننده تا جایی که کشور ایران از مبادله و تجارت با جهان محروم گشت، غرب می داند اگر جوان ایرانی شروع به کار کند فقط ۱۵ سال اختلاف تمدنی بین ما و آنها وجود دارد پس هرگز راضی به خودباوری امید و انگیزه در شما نمی شوند. امیدوار باشید آینده برای شماست.

[19]حال که از جنگ رسانه‌ای و فرهنگی صحبت به میان آمد بهتر است ابزارهای رسانه‌ای دشمن را مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهیم، اکثر مخاطبان ما از شبکه اجتماعی اینستاگرام استفاده میکنند. اینستاگرام و واتساپ و فیسبوک برای شرکت متا می باشند. بطور بسیار خلاصه و ساده می توان گفت : اینستاگرام از دو نوع الگوریتم برای ارائه محتوا به مخاطبین خود استفاده میکند. یک الگوریتم فعال و یک الگوریتم منفعل. الگوریتم منفعلانه اینستاگرام به این صورت است که شما یا کسانی که فالو کرده اید محتوایی را لایک میکنند ، در این صورت این محتوا در صدر علاقه مندی های شما قرار میگیرد ، گاهی محتوایی را لایک نمیکنید فقط چند لحظه روی آن مکث می کنید، این نوع محتوا درجه دوم و گاهی محتوایی را فقط اسکرول میکنید که درجه سوم محتوای مورد علاقه شما را تشکیل می دهد.

بدین ترتیب شما و همفکرانتان در یک کلونی و گروه محتوایی قرار می گیرید و محتوای مورد علاقه شما در گروه هم فکر شما دست به دست می‌شود و گروه را نسبت به هم علاقه مند تر می کند.

اما یک سطح فعالانه نیز در فعالیت های شرکت اینستاگرام وجود دارد و آن مهندسی اجتماعی و دسته بندی مخاطبان و کلونی سازی آنها است، به این معنا که گاهی علاقه ای را در گروهی از مخاطبان شدت می دهد وگاهی محتوایی را از گرو های همفکر حذف می کند. مثلا نام کیان پیر فلک را گسترش می دهد ولی نام آرتین و آرشام را حذف می کند. به این شکل در ایام فتنه مدیریت افکار کرده و برخی را خشمگین می کند.

برای اثبات این ادعا می توانید افشاگری رئیس جدید شرکت توییتر را ببینید، مردم ایران بسیار کم از شبکه اجتماعی توییتر استفاده می‌کنند اما در اکثر کشورهای جهان توییتر یک پیام رسان بسیار عمومی و اثر گذار است. ایلان ماسک که در سال 2022 شرکت توییتر را خریداری کرده است ، او در یک افشاگری نحوه مدیریت اجتماعی این غول رسانه ای را در دوره مدیریت گذشته بیان می کند تا مدیران قبلی را رسوا کند اما در این بین ساختار مدیریت اجتماعی این شبکه را افشا می کند و نشان می‌دهد که شبکه اجتماعی بی‌طرف رویایی است که مخاطبان تخیل آن را دارند.(مطالعه این مطلب را در سایت اصلی از دست ندهید، با نحوه مدیریت محتوا در شبکه های اجتماعی آشنا خواهید شد: قسمت اول ، دوم ، سوم ، چهارم ، پنجم  ، علت انتشار این اطلاعات).

البته بدون داشتن اطلاعات ویژه ای، هر وجدان آگاه  فقط با اندیشه در مورد منابع مالی این شبکه های اجتماعی نسبت به عملکرد آنها حساس می شود، وقتی لازم است برای ارسال یک پیامک هزینه پرداخت ‌گردد ، شبکه اجتماعی مانند تلگرام(مالک : پاول دوروف ثروت خالص 15 میلیارد دلار) و اینستاگرام (مارک زاکربرگ 42 میلیارد دلار )که ده ها گیگ فضای رایگان و امکانات را در اختیار مخاطبان خود قرار می دهند به راستی چه چیزی از مخاطبان دریافت می کنند که ارزش گذاری آن به این شکل زیاد است؟ در جواب باید گفت بیگ دیتا (اطلاعات عمده اجتماعی) که حاصل خرده اطلاعات مخاطبان است و بالاترین سرمایه برای مهندسی و مدیریت اجتماعی توسط این شبکه ها می باشد.

جالب است بدانید همه این شبکه ها وابستگی مستقیم به ایالات متحده آمریکا دارند ولی تنها شبکه اجتماعی فراگیر جهان که هم پای شبکه های اجتماعی آمریکایی در جهان رونق دارد شبکه تیک تاکِ چینی است.

سیاستمداران آمریکایی مکررا نسبت به حضور جوانان آمریکایی در شبکه تیک تاک چینی هشدار داده‌اند تا جایی که سنای آمریکا لایحه ای را برای ممنوعیت استفاده از تیک‌تاک در آمریکا ارائه کرده است (منبع) حال آنکه اینستاگرام جایگاهی بالاتر نسبت به تیک تاک  در بین جوانان جهان دارد. این رفتار آمریکا نسبت به رقبای جهانی قبلا در مورد شرکت هوآوی نیز تکرار شده بود ، گویا آمریکا میداند که این ابزار های قدرت چقدر توان اثرگذاری بر جوامع دیگر را دارد و نمی خواهد خودش مورد مدیریت قرار بگیرد.

[20] اگر شما یک مهندس ساختمانی باشید با بهترین مصالح ساختمانی و بهترین نقشه ساخت بنا در بهترین موقعیت جغرافیایی جهان تا مادامی که کار نکنید و زحمت نکشید بنایی ساخته نمی شود و محکوم به زندگی در یک چادر مسافرتی هستید: «إِنَّ اللهَ لاَ یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُواْ مَا بِأَنْفُسِهِمْ»

 

[21] دین یعنی چه؟ (به روش بارش فکری سوال را بر تابلو کلاس بنویسید و بپرسید) با اینکه ما در یک جامعه دینی زندگی می کنیم اما هیچ چیز از دین اسلام نمی دانیم. تقریباً هیچ کدام از ما نمی توانیم به طور مدون و دقیق حتی معنای کلمه دین را بگوییم حتی نمی‌دانیم دین اسلام به چه معناست.

دین به معنی برنامه است اما چه برنامه‌ای؟ دین اسلام یعنی سبک زندگی که خداوند برای زندگی زیبا در این دنیا و نتیجه عالی در جهان دیگر تدوین کرده است.

اگر کسی دین را فقط به معنای برنامه ای برای مرگ و پس از آن معرفی کرد از او قبول نکنید بلکه دین برنامه زندگی است و باید تمام شئون زندگی شما را از قبیل لذت غذا خوردن و لذت جنسی و لذت معنوی و ... را در تمام طول حیات شما -نه فقط در برهه ای کوتاه مثل سبک زندگی غربی- تضمین کند. اگر یک برنامه بتواند برای تمام ابعاد وجودی انسان حتی دستشویی رفتن برنامه‌ریزی کند کامل و عالی است، نه مسخره! کارکرد دین در پاسخگویی به نیازهای انسان

[22]  چند مثال ساده از نگاه های تمدن ساز دین اسلام:

در ابتدای امر باید متذکر شد اسلام به عنوان یک دین جامع، دارای نگاهی درختواره ای و کلی نسبت به حیات انسان است و نباید تک گزاره ای دین را قضاوت نمود به عنوان مثال؛ نباید از دیدن برگ پژمرده یک درخت تنومند در فصل پاییز و زمستان به ناکارمد بودن و خراب بودن آن درخت را نتیجه گرفت بلکه یکی از بخشهای مهم زندگی آن گیاه همین خزان پاییزی است. بنابراین احکام دین اسلام را نیز نمی توان تک گزاره‌ای و تک محوری قضاوت نمود. (همان گونه که قضاوت یک برگ درخت در یک فرآیند تک محوری به انحراف کشیده خواهد شد، قضاوت یک دین از یک گزاره تنها قطعا نتیجه مطلوب نمی دهد)

اما مثالی روشن تر؛ ۱۴۰۰ سال پیش اسلام مفهومی را با عنوان نجاست معرفی نمود و برخی از اشیا را نجس اعلام کرد. حال یک سوال نجس به چه معناست؟ نجس به معنای کثیفی است؟ نجس در اسلام به اموری گفته می شود که باید نسبت به اختلاط آنها با زندگی اجتناب نمود و در ادبیات اسلامی عموما ناظر به کثیفی آنها سخنی به میان نیامده، پس نجاست در ادبیات دینی به معنای لزوم اجتناب است نه کثیف.

یکی از امور نجس خون است، حال آنکه امروزه میدانیم در خون مطلقاً عامل کثیفی وجود ندارد و در صورت وجود کثیفی در جریان خون فرد مبتلا به عفونت می گردد یا حتی ادرار به دلیل وجود آمونیاک خاصیت میکروب کشی و گندزدایی دارد _کشاوزران قدیمی زمانی که بدنشان مجروح میشد بر زخم ادرار می کردن _ البته مدفوع هم کثیف است و هم نجس.

بنابراین تفاوت جدی بین فهم ما از گزاره های دین و مراد خداوند از جعل یک حکم وجود دارد ؛ اما الحال جعل نجاست در دین اسلام چه ثمرات تمدنی داشته است؟ در زمان بروز جنگ های صلیبی یکی از خصوصیات بارز شهدای اسلام و کشته های جنگ های صلیبی این بود که شهدای اسلام معطر بودند و جنگاوران مسیحی عادتاً بوی ادرار می دادند. در تاریخ نگاری اسلامی و غربی  قید شده است که جنگجویان مسلمان معمولاً معطر بودند و کار بجایی میرسد که کلیسا حمام کردن را ممنوع اعلام میکند تا تشابه بین آنها و مسلمانان پیش نیاید؛ علت این پیشامد جعل حکم نجاست در احکام اسلامی و صد البته پافشاری دین بر طهارت و پاکیزگی بوده است. یعنی برای مسلمانان هم معطر بودن مستحب بود و از طرفی برای ادای فرایض طاهر بودن و نجس نبودن هم واجب بود و برای طاهر ماندن لاجرم باید آبریزگاه خود و دستشویی خود را به دور از محیط زیستشان قرار می دادند و همچنین باعث شد در طول هزار سال جامعه مسلمانان تمیز معطر باشند و بیماری های اپیدمی مثل طاعون و وبا در آن بشدت کمتر باشد؛ یکی از خصوصیات بارز خیابان های  لندن و آمستردام در اعصار گذشته  بوی ادرار بوده است و همچنین  کاخ ورسای فرانسه با صد ها اتاق و سالن مجلل، سرویس بهداشتی و آبریزگاه ندارد!( چکار میکردند؟ میریختند کف زمین ، خدمتکاران پاک می کردن)+(منبع) و این حرکت تمدنی هنوز هم ادامه دارد. با اولین حادثه و مشکل اجتماعی و قحطی که در جوامع غربی بروز می کند اولین قحطی برای دستمال توالت است، تمدن اسلامی با اطاعت از خدای آگاه به مصالح انسان فقط وفقط با یک جعل حکم ساده از تعداد زیادی از مشکلات بهداشتی و...  نجات پیدا کرد اما به همین ختم نمی شود، یکی دیگر از نجاسات سگ است (شبهه پر تکرار چرا سگ نجس است) در ادبیات اسلامی سگ موجودی نجس خوانده شده اما نجس به معنای کثیف نیست، پیامبر اسلام چوپان بودند و برای چوپانی داشتن سگ گَله ضروری است. از طرفی از معدود حیواناتی که توان واکنش عاطفی بالا دارد و نسبت به حالات روحی صاحب خود عکس العمل عاطفی بروز می دهد سگ است و همچنین گویا فقط دو حیوان خانگی هستند که در محیط زیست خود فضولات نمی کنند و در این زمینه تعلیم پذیر هستند (سگ و گربه) اما چرا با این همه خصوصیات عالی سگ نجس است؟ در بهشت آمریکایی نظرسنجی برای عدم گرایش به فرزند آوری صورت گرفت که بعد از معضل سهمگین زنانِ مستقل (زن در شعار زن زندگی آزادی) از اصلی ترین ادله عدم گرایش به فرزند آوری جایگزینی حیوان خانگی و در صدر حیوانات خانگی سگ به عنوان فرزند خوانده بوده است.(منبع)

به همین دلیل برخی از تولیدات رسانه ای درجه یک و جهانی در هالیوود متمرکز بر حل این مشکل شده است به عنوان مثال مجموعه انیمیشن های بچه رئیس برای پیگیری این محتوا تولید شده اند.(منبع)

اما اسلام با یک حکم ساده در ۱۴۰۰ سال پیش با شناختی که از ذات و فطرت انسان دارد، ورود تنها حیوانی که دو خصوصیت اساسی عشق ورزی و رفتار عاطفی و تعلیم پذیری نسبت به فضله را دارد به محیط زندگی مشترک با انسان تحریم کرده است و بعد از ۱۴۰۰ سال امروزه کشور کانادا به ساختار هالیوود سفارش برنامه تلویزیونی را می دهد تا بتواند معضل پاپی هایی که جای فرزند را در خانواده ها گرفت اند حل کند.

یا یکی دیگر از نجاسات شراب می باشد.(سوال پر تکرار دانش آموزی) الکل نیز یک ماده گندزدا است و در ایام کرونا به خواص ویروس کشی آن کاملاً آشنا شدیم، اما اسلام آن را نیز نجس اعلام کرده، چرا ؟ زیرا بالاترین حجتی که خداوند برای هدایت انسان قرار داده عقل است و هر آن چیزی که بتواند پرده و حجابی بر عقل باشد از جانب خداوند متعال محکوم به تحریم است و شراب یکی از اصلی ترین  مسائلی است که می تواند پرده بر ساختار عقل انسان بیاندازد، یکی از بالاترین نرخ های مصرف مواد الکلی در جهان مربوط به کشور روسیه می باشد. اگر قوانین مصرف مشروبات الکلی در روسیه را مشاهده کنید می‌بینید که سختگیرانه ترین و عجیب ترین جرم انگاری های قانون را برای این مسئله در نظر گرفته اند با همین حال اگر رجوع شود به بیشترین ارتکاب جرم و جنایت مشاهده می گردد هم در آمریکا و در فدراسیون روسیه(منبع) بیشترین ارتکاب جرم و تجاوز و قتل در زمان مستی صورت گرفته است (منبع) خداوند متعال ۱۴۰۰ سال پیش با شناختی که نسبت به مخلوق خود دارد شراب را تحریم می کند در قرآن اعتراف به داشتن منفعتی محدود برای آن دارد اما انسان را حتی از نزدیک شدن به آن هم منع می کند. زیرا خداوند در جعل احکام خود مصلحت نوعی را لحاظ می کند نه خصوصیات فردی مثل پلیس که تمام رانندگانی که کمربند ایمنی را نبندند جریمه می کند حتی اگر آرام حرکت کنند،زیرا مصلحت نوعی در بستن کمربند است حتی اگر شخصی خودش اهل مراعات باشد باز هم بر او واجب است اطاعت فرمان پلیس. حرمت نوعی شراب بدلیل همین آمار های عجیب در ارتکاب به جنایت در حال مستی است که در غرب می بینید.

یکی دیگر از مسایلی که توسط خداوند متعال تحریم شده است موسیقی است (سوال پر تکرار دانش آموزی)، موسیقی ابزاری قدرتمند است که توانایی پوشاندن توان عقلی انسان را دارد. یک سوال که باید از تمام مخاطبان پرسید، آیا شده است با شنیدن موسیقی ناگهان احساس وجد و هیجان به شما دست دهد یا با شنیدن یک موسیقی محزون ، ناگهان بدون دلیل به شدت اندوهناک شوید؟ بالاترین حجت خدا برای انسان عقل است و هر آن چیزی که بتواند پرده بر این عقل بگذارد از جانب خدا محکوم به تحریم است.

 

 این فقط چند نمونه از ساده ترین گزاره های تمدن اسلامی است که کمترین پیچیدگی و کمترین میزان هنجار سازی را در خود دارد با این حال ثمرات عظیم تمدنی را در همین چند گزاره ساده اسلامی مشاهده می کنیم.

نکته مهم این است که شکل گیری یک فرآیند تمدنی به زمانی بیش از ۵۰ یا ۶۰ سال نیاز دارد، آن چیزی که به عنوان تمدن غرب جدید از آن یاد می شود از دهه هفتاد و هشتاد میلادی و بعد از انقلاب جنسی به وقوع پیوسته است و هنوز برای قضاوت کردن ثمرات آن بشدت زود است، همانگونه که کمونیست نتوانست در مقابل نظام خانواده و فطرت انسانی قد علم کند، سیستم و نظام لیبرالیستی جدید نیز نخواهد توانست.

باید به همه مخاطبان توجه داده شود تفاوت فاحشی در سبک زندگی انسان غربی از سال 1970 به بعد بوقوع پیوسته است، در اکثر کشور های اروپایی تا 70 سال پیش پوشش اکثر زنان تماما پوشیده بوده، حتی برهنه بودن سر بدون دستار و کلاه امری ناپسند بوده است. (منبع) در ایالات متحده تا دهه 30 میلادی شرب خمر ممنوع بوده(منبع) و نهادی شبیه به گشت ارشاد تا دهه 50 میلادی مراقب پوشش زنان در این کشور حضور داشته (منبع)و آنچه به عنوان غرب جدید از آن یاد میشود عمری کمتر از 70 سال دارد)(حتما مستند اکسونامی را مشاهده نمایید)  (مستندهای انقلاب جنسی را هم می توانید بررسی کنید)

فرهنگ جدید و مهاجم غربی حدود ۵۰ یا ۶۰ سال است که به جنگ با نظام خانواده رفته است و این توهمِ غلطیست که برخی فکر می کنند رن هاست  زن آزاد غربی با این خصوصیات خانواده ستیز پا بر زمین گذارده است. هنوز اولین نسل از زنان عریان غربی در قید حیات هستند و در همین بازه زمانیِ بسیار کم، انقراض فرهنگی در اکثر کشورهای به ظاهر پیشرفته رخ نمایان کرده است، اما تاریخ تمدنی اسلامی و بطور کلی خط تمدن دینی فارغ از اسلام و غیرآن، هزاران سال است که متضمن بقا و کمال انسان های دیندار بوده است.

الگوریتم انجام فعالیت های فرهنگی

آموزش «طرح‌نامه نویسی»

در فعالیت های فرهنگی و اجتماعی

دریافت فایل
عنوان: آموزش طرح نامه نویسی برای فعالیت های فرهنگی اجتماعی.pdf
حجم: 666 کیلوبایت

*************************************************************************************************

مقدمه:

قبل از انجام هر فعالیت فرهنگی و اجتماعی، لازم است ابتدا یک نقشه منطقی و عملیاتی طراحی شود. وجود پشتوانه فکری و نظری قوی در هر فعالیت فرهنگی و اجتماعی، ضامن بقا، استحکام و ارتقای آن فعالیت است.

امروزه یکی از بزرگترین مشکلاتِ کارهای فرهنگی عدم وجود پشتوانه فکریِ منسجم و نظام مند است و عموم این نوع فعالیت ها با رویکردی بشدت عملگرایانه صورت می پذیرد و اصطلاحاً از فرمول «راه بنداز ، جا بنداز» استفاده می کنند.

البته استفاده از این منطق کاری می تواند در کوتاه مدت ثمرات خوبی به همراه داشته باشد، اما بی توجهی به برنامه و نقشه راه منطقی و نظام‌مند باعث می شود نقاط کور زیادی در جوانب کار بوجود آید و در نهایت این عدم جامعیت موجب کوتاه شدن عمرِ اغلبِ فعالیت های فرهنگی و اجتماعی می شود. حرکت های کلان و عمده فرهنگی معمولا دارای یک پیشتوانه فکری و نقشه راه عملیاتی منسجم می باشند.

این نوشتار در سدد آموزش طرح نامه نویسی برای اتقان در کارهای فرهنگی و اجتماعی است.

بخش اول این نوشتار «الگوریتم فکری» را بررسی کرده و سپس به تبیین «گام های اجرایی» پرداخته خواهد شد.

*************************************************************************************************

فهرست مطالب

بخش اول : نگارش «الگوریتم فکری»_ 4

1. هدف شناسی: 5

o اهداف کلان : 5

o اهداف خرد : 6

o زمان سنجی : 6

o مانع سنجی: 7

2. محتوا یابی: 9

o محتوای مُدَوَّن و مکتوب: 9

o محتوای غیرمدون: 9

3. مخاطب شناسی: 10

o منطق «تور ماهیگیری» : 10

o مخاطب مستقیم: 11

o مخاطبان غیر مستقیم: 12

4. ابزار شناسی: 13

o نیروی انسانی_ 13

o منابع مالی_ 13

o منابع غیر مالی_ 13

5. نظامِ ارزیابی و آینده پژوهی: 15

بخش دوم : گام های اجرایی_ 16

چند نکته:

 

*************************************************************************************************

بخش اول : نگارش «الگوریتم فکری»

منظور از فعالیت فرهنگی چیست؟

کار فرهنگی یعنی: برای رسیدن به اهدافِ مد نظر ؛ محتوای فرهنگی توسط ابزارهای گوناگون به گروه های مخاطب منتقل شود.

 

در این بخش سختاری معرفی می شود که با ورود اطلاعات مورد نظر به آن میتوان یک درختواره و نقشه راه برای انجام فعالیت های فرهنگی و اجتماعی را اصطیاد نمود.

در این الگوریتم ساختاری پنج وجهی با منطق لایه ای حاکم است ، به این معنا که هر عنوان در لایه های مختلف از نزدیک ترین حلقه (مجریان) تا دورترین مخاطبان تعریف و تشریح می گردد.

 

این الگو شامل پنج ضلع زیر است :

1. هدف شناسی:  برای پی ریزی هر حرکت اجتماعی و فرهنگی ، باید هدف شناسی و هدف گذاری مناسب مد نظر قرار گیرد.

2.  محتوا یابی: کشف، رصد و پایش محتوای متناسب با اهداف می باشد.

3.  مخاطب شناسی: رکنِ اصلی هر کار، مخاطب شناسی و مخاطب پژوهی می باشد. باید در سطوح مختلف، مخاطبان را با توجه به عمق اثرگذاری و وسعت اثرپذیری بررسی و مطالعه نمود و آنها را در دسته های مناسب گروه بندی کرد.

4.  ابزار شناسی: برای پیشبرد هرگونه فعالیت فرهنگی اجتماعی شناخت و سنجش دقیق ابزارهای موجود و ممکن یکی از اساسی ترین مولفه ها می باشد. معمولا ریز بینی و موشکافی در بر شمردن ابزارهای در دسترس از مغفول مانده ترین موارد در یک فعالیت فرهنگی اجتماعی می باشد.

5. نظامِ ارزیابی و آینده پژوهی: بعد از چینش چهار رکن قبل باید یک مکانیزم ارزیابی و بازخورد گیری از فعالیت ها نوشته شود، تاکید می شود باید در مرحله آغاز کار این مکانیزم ارزیابی برای کل طرح در نظر گرفته شود. نقطه شروع و نقطه صفر پروژه مشخص شود تا بتوان بعد از گذشت مدتی ارزیابی منطقی از میزان رشد مجموعه انجام شود و بعد از آن با توجه به نوع عملکرد ، آینده پژوهی صورت گیرد و افق های آینده مشخص شود.

 

*************************************************************************************************

توضیح و تفصیل:

یک فعال فرهنگی میخواهد؛  برای رسیدن به اهدافِ مد نظر ؛ محتوای فرهنگی خود را توسط ابزارهای گوناگون به گروه های مخاطب منتقل کند.

 

1. هدف شناسی:

برای پی ریزی هر حرکت اجتماعی و فرهنگی ، باید هدف شناسی و هدف گزاری مناسب مد نظر قرار گیرد.

• هدف نویسی باید شامل چند محور اساسی باشد: (اهداف کلان ؛ اهداف خرد ؛ مانع سنجی ؛ زمان بندی )
• o اهداف کلان :
• ضرورتا دستیابیِ تام و کامل به همه اهدافِ کلان ممکن نخواهد بود لکن باید شدیدا نسبت به انحراف از اهداف کلان حساس بود.
• اهداف کلان ریل هایی هستند که حتی اگر به انتهای راه نرسیم تا بی نهایت طرح را برنامه ریزی می کنند، پس نسبت به انحراف از ریل های اصلی حساس باشید. 
• o اهداف خرد :
• این اهداف شامل تمامی ضرورت سنجی های ذهنی شما برای شکل دادن به یک فعالیت فرهنگی می باشد. از این روی باید ضرورت سنجی و دغدغه سنجی هایی منطقی و مناسب را در نظر بگیرید
• در نگارش اهداف خُرد باید نسبت به سایر اضلاع الگوریتم نیز دقت داشت، در واقع علت نامگذاری این نوشتار به «الگوریتم فکری» این است که، هیچ یک از جوانب پنجگانه را نمی توان بدون در نظر گرفتن سایر اضلاع نوشت. بنابراین در نگارش اهداف خرد باید یکبار در مرحله مقدماتی اهداف را با توجه به دغدغه های ذهنی نوشت و سپس در مرحله دوم و بعد از نگارش بخش های دیگر -مخاطب شناسی، محتوا یابی و ابزار سنجی- دوباره اهداف خُرد را -با توجه به داده های منسجم شده از میدان فعالیت-بازنویسی نمود.
• o زمان سنجی :
• یکی از اصلی ترین فجایع و آفات فعالیت های فرهنگی ، عدم زمان بندی می باشد.
• هر طرح نامه فرهنگی باید در یکی از 4 قالب زیر زمان بندی، برنامه ریزی شود:
• یا کوتاه مدت (حدود یک تا 3 سال)
• یا میان مدت (حدود 3 تا 5 سال)
• یا بلند مدت (حدود 5 تا 10 سال)
• یا طرح های کلان و راهبردی ( 10 تا 15 سال به بالا!)
• عدم توجه به ظرفیت ها و زمانبندی طرح ها معمولا باعث سر خوردگی شدید فعالین فرهنگی می شود. (عمرم را پای فلان کار گذاشتم الان هیچ!)
• باید هر طرح فرهنگی یک تقویم دقیق داشته باشد. باید آغاز و پایان فعالیتها مشخص باشد تا بتوان با یک نظام ارزیابیِ منطقی مقدار رشد افراد و یا تنزل افراد را در طول طرح پایش نمود.
• قرار نیست یک طرحنامه ثابت تا پایان دنیا نقشه راه فعالیت فرهنگی ما باشد.
• مثلا کانون فرهنگی یک مسجد باید اهداف طرح خود را نهایتا در یک زمانبندی 3 ساله تعریف کند و بعد از پایان سه سال اگر توان ادامه کار وجود داشت طرح را از اول باز نویسی کنند و ادامه دهند و اگر نتوانستند با پیروزی پایان این نقشه و عملیات فرهنگی را اعلام کنند. (نه اینکه آنقدر بی برنامه پیش بروند تا فرسایش زمانی کار شان را به شکست و پایان بکشاند.)

اکثر ظرفیت های یک کانون در مدت سه سال استفاده می شوند، اگر نقشه عملیات مناسب باشد در طول سه سال ظرفیت های جدیدی ایجاد خواهد شد، که البته بکار گیری آنها نیاز به برنامه ریزی دوباره دارد و گاهی نیز ظرفیت های جدید بدست نمی آید و با پایان طول مدتِ طرح نامه باید با یک اختتامیه دقیق طومار آن فعالیت را به طور مناسب و هدفمند پیچید تا سایه ی یک پایانِ پُر تلاطم (و یاس مجریان طرح)، کل خدمت را تحت الشعاع قرار ندهد.

کثیری از نیروهای جوانِ اجرایی در طول فعالیت متاهل یا شاغل می شوند ، گاهی طلبه یا دانشجو میشوند ، برخی از بانیان از طرح فاصله میگیرند و از همه مهم تر گروه های هدف و مخاطبان تخصصی رشد می کنند و از دایره مخاطبان طرح خارج میشوند ، قرار نیست فعالیت فرهنگی ما تا آخر عمر با یک الگو اداره شود گاهی لازم است تعدیل شود و گاهی نیز می تواند گسترش یابد ، در هر صورت باید ابتدا و انتهای هر نقشه عملیات فرهنگی مشخص باشد تا بتوان آن فعالیت را درست ارزیابی کرد.

•  
• o مانع سنجی:
• آخرین رکنِ بخش هدف شناسی ، مانع سنجی است.
• مانع سنجی در واقع حالت منفی شده ی اهداف خُرد است. به این معنا که برای رسیدن به اهداف کلان نیاز است از برخی موانع عبور کنید.
• در نگارش مسائلی که ممکن است مانع تحقق اهدافتان شود ، شدیدا دست و دل باز باشید تا جایی که حتی از نوشتن کیفیت هوا در فصول سال و کم شدن جوهر خودکار تان هم چشم پوشی نکنید. - ! -

بنا بر این شما می خواهید؛ در راه رسیدن به اهداف کلان خود، برخی از اهداف خُرد را در یک دوره زمانی مشخص با در نظر گرفتن برخی موانع به منصه ظهور برسانید.

 

*************************************************************************************************

2. محتوا یابی:

یکی از  اساسی ترین ارکان هر فعالیت کشف، رصد و پایش محتوای متناسب با اهداف می باشد.

• برای رسیدن به اهداف معین شده در قسمت قبل لازم است محتوایی متناسب را جستجو کنیم تا
• اولا سطح معرفتی کار افزایش یابد
• درثانی مهارت افراد و پروژه را برای رسیدن به اهداف افزایش دهد.
• البته نیاز نیست از همان اول کار و زمان نگارش الگوی فکری در همه شاخه های زیر، اطلاعاتی جامع و کامل را جستجو و تدوین کنیم ، گاهی یک جزوه کاربردی می تواند اکثر نیازهای محتوایی یک فعالیت محدود فرهنگی را پشتیبانی کند.
• در گام اول باید محتوای فکری و سطح معرفتی پروژه را افزایش داد و سپس در خلال اجرای طرح می توان بصورت جزیی و موردی به گنجینه های محتوایی زیر رجوع کرد و اطاعات مورد نیاز را جستجو نمود.
• محتوای فکری را می توان در دو گروهِ تقسیم بندی نمود:
• o محتوای مُدَوَّن و مکتوب:
• دینی و معرفتی:
• قرآن
• روایات
• کتب و سخنرانی اندیشمندان و دین شناسان (حضرت امام و آقا)
• غیر دینی و مهارتی:
• تجربیات مکتوب سایرین
• علم روانشناسی
• علوم تربیتی
• علوم سیاسی
• تربیت بدنی
• و ...
• o محتوای غیرمدون:
• تجربه پژوهی از افراد با سابقه و کارهای انجام شده آنها
  • •  
  • چرخ را از اول اختراع نکنید!
  • تجربه پژوهی و مطالعه سایر فعالیت های انجام شده یکی از مهمترین و موثرترین عوامل پیشرفت فعالیت شما خواهد بود با الگوگیری از فعالیتهای دیگران می توانید تا حد زیادی با چالشهای موجود در کار و راهکار های رفع آنها آشنا شوید.
  • ممکن است شما به لحاظ دانش و مهارت از مجموعه های همتراز خود قدرتمند تر باشید لکن کسب تجربیات میدانی امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. گاهی جلسه ای یک ساعته با یک فعال فرهنگی با سابقه می تواند دروازه های جدید و افق های تازه ای را برای کارهای شما بگشاید.
  • غرور و تکبر یکی است اصلی ترین چالش های کار فرهنگی در جامعه ما می باشد  
• نظر سنجی و بررسی و تحلیل میدانی

*************************************************************************************************

3. مخاطب شناسی:

یکی از اصلی ترین ارکان کار فرهنگی، مخاطب شناسی و مخاطب پژوهی می باشد که باید در سطوح مختلف و با توجه به عمق اثرگذاری و وسعت اثرپذیری مورد ارزیابی قرار گیرند و در دسته های مناسب گروه بندی شوند.

• • o منطق «تور ماهیگیری» :

در ادبیات لجستیکی گاهی از منطق «تور ماهیگیری» استفاده می شود، یعنی بدلیل مجاورت و همگرایی بالای افراد در حلقه های اولیه، میزان اثر پذیری آنها از یکدیگر و اثر گذاری آنها بر لایه های پایین تر بسیار زیاد است و هر چه از حلقه های اولیه مخاطب دور تر برویم، میزان فشار و درگیری آنها با فعالیت های ما کم تر میشود، تا آخرین حلقه ها که گاها کمترین وابستگی و اثر پذیری را تجربه می کنند.

بنابراین حلقه های اولیه مخاطبان باید عمیق‌ترین، وسیع‌ترین و بیشترین تأثیر فکری را از فعالیت‌های فرهنگی دریافت کنند. پس می بایست متصدیان امور توان کاری خود را با این منطق توزیع کنند.

 

به عنوان مثال، اگر 80 درصد از انرژی و توان گروه صرف برنامه ریزی و آموزش حلقه های پایین و آخر مخاطب شود، در مقایسه با زمانی که 40 درصد انرژی صرف آموزش حلقه های بالا می شود، نتایج بسیار ضعیف تر خواهد بود.

 

با منطق لایه ای باید مخاطبان دسته بندی بشوند و مناسب با نیازها و البته میزان وابستگی آنها به مجموعه برنامه مناسب برای آنها تدارک دیده شود.

• یکی از نکات مهم و مغفول مانده در کارهای فرهنگی و اجتماعی، برنامه ریزی برای رشد خودِ مجریان و متصدیان امور است.

غالباً مجریان و متصدیان خود را در دایره مخاطبان قرار نمیدهند و برای رشد و ارتقای خود برنامه ریزی نمی کنند، حال آنکه با توجه به همگرایی و همدلی و دغدغه مندی بالا در این لایه مخاطب؛ باید ابتدا برای رشد همین افراد برنامه ریزی انجام شود.

در ادبیاتِ دینی نیز به این مهم اشاره شده است، آنجا که خداوند متعال به پیامبر خود می فرماید:« إِنَّکَ لَا تَهْدِی مَنْ أَحْبَبْتَ وَلَکِنَّ اللَّهَ یَهْدِی مَنْ یَشَاءُ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ». اگر خودِ فعالان فرهنگی در فرایند کاری به دنبال رشد و ارتقا نباشند و نتوانند در این مسیر در جنبه های مختلف فردی و اجتماعی خودسازی انجام دهند بزرگترین و بالاترین سرمایه سوزی را انجام داده اند.

• انقلاب اسلامی امروز به «سرداران فرهنگی» نیاز دارد نه «کوتوله های فرهنگی».
•  جز با برنامه ریزی دقیق و هدفمند شخصیتِ سردار و ژنرال فرهنگی شکل نخواهد گرفت.  این بسترهای خُردِ فرهنگی بهترین سنگر برای شکل گیری شخصیتِ دینی و مدیریتی در فعالان فرهنگی است و اگر افراد از این بسترهای مناسب برای رشد و ارتقاء معرفتی و مهارتی خود استفاده نکنند، حقا خسران عظیم کرده اند.
• بنابراین اولین حلقه مخاطب در هر طرح و عملیات فرهنگی خود فعالان فرهنگی هستند.
• برای دانش افزایی ، مهارت افزایی و به روز شدن اندیشه تیم خود برنامه ریزی کنید در کار های فرهنگی علاوه بر ابزار ، به افراد ماهرت نیز نیاز است.
• سپس با منطق «تور ماهیگیری» و در نظر گرفتن همگرایی و شباهت های مخاطبان آنها را گروه بندی می کنیم.
• معمولاً می توان مخاطب را در دو گروهِ مخاطبان مستقیم و مخاطبان غیر مستقیم تقسیم بندی کرد.
• مثلاً در کانون فرهنگی مسجد:
• o مخاطب مستقیم:
• حلقه اول : فعالان و متصدیان مجموعه
• ( مثلا: برنامه نماز اول وقت ؛ آموزش گزارش و تجربه نویسی ؛ درس اخلاق ؛ سیر مطالعاتی تخصصی و ... )
• •  
• حلقه دوم: اصلی مخاطب
• ( گروه اصلی مخاطب دانش آموزان هستند؛ با توجه به دو بُعد روح و جسم ، باید برنامه ریزی همه جانبه  صورت پذیرد، مثلا: فعالیتهای ورزشی ، معنوی ، مهارتی و...)
• • •  
• ابتدایی
• راهنمایی
• دبیرستان
• o مخاطبان غیر مستقیم:
• (معمولا از تولیدات حلقه دوم استفاده میکنند ، به عنوان مثال اهل مسجد از نمایشگاه دفاع مقدس که حلقه دوم اجرا کرده اند بازدید می کنند و از مکبر و موذن نوجوان استفاده می کنند. خانواده ها از ثمرات آموزش احترام به والدین بهره می گیرند. اهل محل از سیاه پوشی در ایام شهادت یا ایستگاه صلواتی بهره می برند.)
• •  
• حلقه سوم : نمازگزاران مسجد و اهل مسجد
• حلقه چهارم: خانواده ها
• حلقه پنجم: اهل محل

*************************************************************************************************

4. ابزار شناسی:

یکی از اساسی ترین مولفه ها برای پیشبرد هرگونه فعالیت فرهنگی اجتماعی شناخت و سنجش دقیق ابزارهای موجود و ممکن می باشد.

• ظرفیت سنجی دقیق و نگاهی جامع به امکانات در دسترس یکی از اصلی ترین مولفه های قوت برای یک مجموعه ی فرهنگی است که متاسفانه معمولا بسیار ساده از کنر ظرفیت های موجود و ممکن عبور می گردد.
•  اگر مجموعه ای نتواند دارایی‌های خود را به درستی تبیین و شناسایی کند قطعا نمی‌تواند کارآمدی خود را به بالاترین سطح ممکن برساند.
• در اکثر موارد برای پیشبرد اهداف فرهنگی نیاز به بودجه سرشار نیست بلکه نیاز به دقت بسیار در امکانات موجود و کشف و شناسایی استعداد های ممکن است.
•  غالبا مجموعه‌های فرهنگی در تلاشند ناکارآمدی خود را با جذب بودجه‌های دولتی پوشش دهند در حالی که اگر ابزارهای موجود در اطراف خود را دقیق تر واکاوی و بررسی نمایند خواهند دید این امکانات برای پیشبرد اهداف و حتی تکامل طرح های آنها کافیست.
•  ابزار شناسی به چه معناست؟ هر شئی که بتواند در راه رسیدن به اهداف فرهنگی به ما کمک کند در زمره ابزارهای فرهنگی ما قرار خواهد گفت.
• این ابزارها در چند شاخه دسته بندی می شود:
  • o نیروی انسانی
    • • بالفعل ( چه مقدار و در چه زمینه هایی قابل استفاده هستند ؟ )
      • بالقوه  (چه راه کاری برای به فعلیت رساند آنها وجود دارد؟ )
  • o منابع مالی
    • • بالفعل ( چه مقدار قابل استفاده هستند؟ )
      • بالقوه  ( چه راه کاری برای به فعلیت رساند آنها وجود دارد؟ )

• • • • • توجه به نکاتی از قبیل : برآورد کلی از هزینه ها + تنظیم سند مالی + جدول هزینه کرد + راهکارهای تامین بودجه  و... در این مرحله صورت می گیرد
        • وجود انضباط مالی یکی از ضرورت های کار فرهنگی می باشد از آنجا که معمولاً محدودیت منابع مالی در همه پروژه های فرهنگی وجود دارد، تقسیم و توزیع مناسب سرمایه مالی امری اجتناب ناپذیر است و همچنین حسابرسی دقیق باعث صرفه جویی و حفظ منابع محدود کارهای فرهنگی می شود.
        • توصیه می شود در حسابرسی امورمالی مستبدانه عمل کنید و به هیچ عنوان زیر مجموعه خود را عادت به بی انضباطی مالی ندهید، هزینه ها را بر اساس برنامه یکی از ضرورت‌های دوام یک فعالیت فرهنگی است   .
        • سعی کنید برای جذب بودجه و منابع پایدار برنامه ریزی کنید ، یکی از مهمترین نیازهای هر مجموعه داشتن یک گزارش کار منسجم برای ارائه به ارگان های فرهنگی و جذب سرمایه از خیرین میباشد بنابراین گزارش نویسی و مستندسازی را جدی بگیرید  
        • شفافیت مالی یکی از ضرورتهای انجام پروژه های فرهنگی و اجتماعی است بسیار دیده شده فعالان فرهنگی متهم به بی انضباطی مالی و حیف و میل سرمایه ها شده اند برای اجتناب از این دام اقتصادی بهتر است تا آنجا که می توانید شفاف عمل کنید  

• • o منابع غیر مالی

( اعم از بالفعل و بالقوه و هر آن چیز که قابل نوشتن باشد حتی خودکار در دست شما )

• • • • امکانات محیطی
      • امکانات و تجهیزات الکترونیکی
      • امکانات ورزشی
      • امکانات و توانمندی های دیجیتال و فجازی
      • و ...

ریز بینی و موشکافی در بر شمردن ابزارهای در دسترس یکی از اساسی ترین وظایف شما به عنوان فعال فرهنگی است.

به عنوان مثال امکانات محیطیِ بالفعل برای کانون فرهنگی یک مسجد:

• امکانات محیطی:

صحن مسجد ، کلاس و پارتیشن هایی که در اختیار دارید، فضای ورزشی، سرویس بهداشتی، کفشداری آشپزخانه، انبار، حتی راهرو، تعداد و محل قرارگیری تابلوهای اعلانات و ... و هر فضایی که توانایی بهره مندی و به‌کارگیری آن را دارید ا می بایست لیست کنید؛ بعد از موشکافی دقیق این امکانات خواهید دید مثلا محیطِ کفشداری مسجد فضای مناسبی برای انتقال پیامِ نظم به مخاطبان است. آیا سجاده هایی که همواره در جلوی چشم مخاطبان است نمی تواند یک ظرفیت تبلیغی باشند؟ آیا نمی توان از محیط سرویس بهداشتی و وضو خانه برای انتقال یک مفهوم فرهنگی استفاده کرد؟ :)

• امکانات و تجهیزات الکترونیکی: 

نوع و توان برق مسجد؛ نوع و توان سیستم صوت ، توان و محل قرارگیری باند ها، کیفیت نورپردازی و امکانات ارتقاء آن و ...

*************************************************************************************************

5. نظامِ ارزیابی و آینده پژوهی:

بعد از چینش چهار  رکن قبل باید یک مکانیزم ارزیابی و بازخورد گیری از فعالیت ها نوشته شود

•  موکدا توصیه می شود در مرحله آغاز کار مکانیزم ارزیابی برای کل طرح در نظر گرفته شود.
• نقطه شروع و نقطه صفر پروژه مشخص شود تا بتوان بعد از گذشت مدتی ارزیابیِ منطقی از میزان رشد مجموعه و رصد و پایش فعالیت های انجام شده انجام داد و بعد از آن با توجه به نوع عملکرد ، آینده پژوهی و افق های آینده را مشخص نمود.
• نظام ارزیابی را نیز مانند سایر بخشهای طرح نامه باید به منطق لایه ای به رشته تحریر در آورده. به این معنا که هر کار گروه و هر مجموعه باید برای خود و زیر مجموعه خود یک فایل ارزیابی تدوین کند و نیز به همین منوال مجموعه های بالادستی نیز بر کارها نظارت کنند.
• جلساتِ هم اندیشی و ارزیابی باید به طور مستمر برگزار شود، در لایه های پایین که ارتباطات تنگاتنگ و روزمره است این جلسات می تواند کوتاه تر ولی دائمی باشد. اما در بالا دست می بایست به طور مشخص در بازه های زمانی از پیش تعیین شده مثلاً هر دو هفته یکبار یا ماهی یکبار جلساتی با موضوعِ ارزیابی و پیگیری ماموریت ها برگزار گردد و پیشرفت پروژه دائما بررسی شود تا از بروز انحرافات جلوگیری شده نقاط قوت شناسایی و نقاط ضعف ترمیم گردد.
• همچنین می بایست این نظام ارزیابی برای خود مخاطبان نیز روشن و در دسترس باشد، به این معنا که مثلاً در طول پروژه مخاطبان درجه دوم، سوم، چهارم و... مثلاً توسط فرم های نظرسنجی مورد نظرخواهی قرار گیرند تا سازه های ذهنی آنها به مجریان منتقل شده و از طرفی دغدغه ها، ایده ها و راهکارهای آنها نیز شنیده شود.
• یک ساختار ارزیاب و عیب جو میتواند همچون مشعلی فروزان در دل تاریکی شب راهنمای فعالیت فرهنگی و اجتماعی شما باشد؛ گاها نفس انسانی بعد از مشاهده پیروزیهایی مقطعی به خود غره شده و توان نقدِ منصفانه خود را تا حدودی از دست میدهد تا جایی که دیگر وجود نواقص یا طرح های مترقی تر را قبول نمیکند، به همین دلیل اگر ساختاری منطقی برای شناسایی عیوب کار توسط خود متولیان ایجاد شود، در پذیرش مشکلات و رفع و آینده سازی مجموعه بسیار اثرگذار خواهد بود.

 

*************************************************************************************************

بخش دوم : گام های اجرایی

بعد از ترسیم نقشه فکری فعالیت فرهنگی و اجتماعی خود اکنون به مرحله اجرا رسید اید.

گام اول: پیدا کردن افراد همفکر و همسو و تشکیل گروه.

قدم دوم: تقسیم کار و ایجاد کارگروه های اجرایی و فکری و تولید قطعات کوچک (پروژه های کوچک) برای پازل فرهنگی.

• باید افراد با توجه به خصوصیات برتر شخصیتی گروهبند شوند، مثلا افرادی که در زمینه کارهای اجرایی توانایی بیشتری دارند کارگروه های اجرایی را بر عهده گرفته و کسانی که توانایی فکری بیشتری دارند در کارگروه های محتوایی قرار گیرند.
• در صورتی که فعالیت شما یک فعالیت گسترده فرهنگی میباشد نیاز است کارگروه‌های متعدد و تقسیم کار بصورت جزئی صورت گیرد؛ اما اگر یک فعالیت فرهنگی محدود مثل یک هیئت خانوادگی را مد نظر دارید می توانید در سه شاخه کلی فعالیت ها را تقسیم بندی کنید:
  • کارگروه اجرایی و فعالیت های سخت افزاری
  • کارگروه فکری، محتوایی و نرم افزاری ( رسانه و فرهنگی و ...)
  • گار گروه ارزیابی و آینده پژوهی
• ممکن است همه این فعالیت ها یا بخشی از آنها توسط یک فرد انجام پذیرد، با این حال تقسیم کار و گروه بندی حتی اگر متولی امور ک فرد باشد امری ضروری است و عدم تقسیم بندی حیطه های کاری موجب تفویت امور میشود و اصطلاحا کار های بهم میریزد.
• برای تولید قطعات کوچک (برنامه های کوچک) باید ابتدا اهداف خود را لیست کرده، سپس ابزارهای فرهنگی را در نظر میگیریم و بعد شروع میکنیم برای هر گروه از مخاطب توسط ابزارهای موجود خُرده پروژه هایی را تعریف می کنیم.
• مثال اول؛اگر برای دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی در یک کانون فرهنگی برنامه ریزی می کنیم، یکی از اهداف خُرد ما می تواند «سرگرم کردن کودکان» باشد و یکی دیگر از اهداف خرد «آموزش مهارت های زندگی» و هدف دیگر می تواند «آموزش حجاب» باشد و «تعلیم معارف و مفاهیم اسلامی» هدف دیگر ما است. پس میتوان کلاس نقاشی را به گونه ای برنامه ریزی کنیم که در طول ۱۲ جلسه با ۱۲ الگوی اسلامی ، مفاهیم اسلامی تعلیم داده شود و همچنین می توان برای مهارت های زندگی مداد رنگی ها و سایر ابزار های نقاشی را به طور اشتراکی در اختیار دانش آموزان قرار داد و همچنین می توان در اثنای آموزش نقاشی توضیحاتی را در مورد محتوای نقاشی ها ارائه داد و همچنین میتوان در بین مخاطبان افراد مستعد تر را برای حلقه های بالاتر استعداد یابی نمود. کل محتوای مورد نیاز را می توان از کتب رنگ آمیزی اسلامی که به وفور در بازار موجود است تهیه نمود و از همه مهم تر معلم نقاشی (مجری پروژه) باید قبل از ورود به کلاس در مورد محتوای معارفیِ نقاشی ها مطالعه کند که باعث ارتقای خود او میشود پس با یک خُرده پروژه ی کلاس نقاشی می توان چندین هدف فرهنگی را برای ارتقای مخاطبان در نظر گرفت.  
• مثال ساده دوم ؛ در یک هیئت فرهنگی مذهبی برای توزیع غذا می توان بسته های کوچک نمک را همراه با یک روایت از امیرالمومنین که توصیه به خوردن نمک در اول و آخر غذا می کنند بین افراد توزیع نمود ، یعنی از ظرفیت اطعام هییت می توان برای رسیدن به چند هدف فرهنگی استفاده نمود.
• توصیه می شود پروژه های فرهنگی را بصورت همپوشان برای حصول چند هدف برنامه ریزی کنید.

گام سوم : تقویم و زمانبندی امور محول شده به افراد.

• وجود یک تقویم و زمان بندی مناسب برای انجام امور باعث می شود فعالیت به طور منظم پیش برود مثلاً اگر کسی مسئول پیگیری سیستم صوت یا جمع آوری محتوایی خاص می باشد و یک هفته به او زمان داده شده است، باید در زمان مقرر گزارش عملکرد خود را ارائه دهند در صورت عدم موفقیت علت گزارش داده شده و با همکاری دیگران دلایل عدم موفقیت در آن کار گروه بررسی و رفع میشود.

گام چهارم : اجرای پلکانی وظایف.

گام پنجم : پیگیری مستمر توسط تیم ارزیاب.

• هدف کارگروه ارزیابی مچ گیری نیست بلکه تسهیلگری امور است، یعنی اگر یکی از کارگروه ها در انجام وظایف خود نتوانست به نتایج مطلوب دست یابد تیم ارزیاب باید شرایط را به گونه‌ای فراهم کند تا آن وظایف محول شده در بازه زمانی مشخص به نقاط مدنظر در تقویم برسد.

 

 

 

چند نکته:

• نیاز نیست کارگروه های فکری در همان ابتدای مسیر تمام محتوای فکری را به طور منظم و منسجم فراهم آورند بلکه می توانند با همان منطقه الگوریتم فکری با تقسیم بندی: انواع مخاطب ، انواع هدف و انواع ابزار محتوای خود را دسته بندی کنند.
• کارگروه فکری قرار است : با توجه به انواع مخاطبان، محتوایی را تولید کند که در یک جدول زمانی توسط ابزارهای مختلف ارائه شود.
• نوشتن گزارش کار را به آخر پروژه موکول نکنید، گزارش کار مناسب باعث افزایش بُرد کار شما میشود و به فعالیت شما رونق می‌دهد. گزارش نویسی و مستند سازی را جدی بگیرید و از همان مراحل اولیه شروع کنید. 
• به دلیل نوع مواجهه واحد ارزیابی با فعالیت های سایر کارگروه ها می توان وظیفه مستندسازی و تهیه گزارش را از همان ابتدا به این کارگروه محول نمود.

 

 

آدرس اینترنتی مطالب: 

https://ahsanolkalam.blog.ir/post/How%20to%20do%20cultural%20activities

 

نیمه شعبان و عید نوروز

* کودکان ما انچه ما هستیم و انجام می دهیم می شوند ، نه انچه دوست داریم

= همانگونه که اهل خانه برای ایام عید نوروز تکاپو می کنند ... برای نیمه شعبان هم عید بودن را در عمل نشان دهند ... هزینه کنند و برنامه داشته باشند... تربیت دینی باید در عمل باشد نه در کلام.

 

+ پدر خانه : رفتن به مسجد و مراسمات مذهبی و تشرف به مشاهد مشرفه و تشرف محضر علما و بزرگان وسادات و برنامه ریزی از قبل.
+ پدر خانه : در روز عید نیمه شعبان شیرینی بگیرد و بیرون رفتن از خانه به همراه اهل و عیال

+ پدر خانه : عیدی دادن به فرزندان ( ترجیحا نمادهای دینی همراه عیدی تهیه شود مثل مهر یا تسبیح البته همراه با وجه نقد)

+ تهیه هدیه برای مادر خانه و تشکر از او برای اهتمام به امر تربیت معنوی در مقابل دیدگان فرزندان.

+ مادر خانه : غذای خوبِ مخصوص میهمانی برای اهل خانه و تنظیم منزل و لباس نو و زیبا برای خودش و اهل خانه بپوشد.

+ مادر خانه : آزین بندی خانه ولو با یک پرچم ساده( بر افراشتن بیرق حب اهل بیت علیهم السلام در خانه برای اهل خانه)

 

= به گونه ای رفتار شود که بین این روز و سایر روزها در دیدگان اهل خانه تفاوت احساس شود همانگونه که در روز سال تحویل این اشتیاق در اهل خانه موجود است.

 

= مربی کسی است که متربی خود را در مسیر رشد و کمال همراهی می کند نه اینکه به او فرمان دهد بلکه پا به پای او همراهش هست ... اکثر والدین بجای مربی بودن پلیس هستند و دستور می دهند و همراهی نمی کنند و یکی از مصادیق همراهی کردن در امور دینی هزینه کردن از زمان و امکانات شخصی برای تعالی فرزندان است.

===========================================

 همانگونه که برای غذا و پوشاک جسمی کودکان خود را به زحمت می اندازیم باید برای رشد معنوی و فکری فرزندان نیز تلاش کنیم و اهمیت قایل باشیم

یاعلی

فیش برگزاری مراسم عقد موقت

 

مطلب حاضر فیش کامل برای برگزاری یک جلسه صیغه عقد موقت می باشد که بطور کامل ماوقع یک مراسم در آن شرح داده شده:

قال رسول الله صلى الله علیه و آله :

النِّکاحُ سُنَّتِی ، فَمَن رَغِبَ عَن سُنَّتی فَلَیسَ مِنّی .

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : ازدواج سنّت من است ؛ پس هر که از سنّت من روى گرداند از من نیست .

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ  

1. قـالَ روسول الله صلی الله علیه و آله:

یُفْتَحُ اَبْوابُ السَّماءِ بِالرَّحْمَةِ فى اَرْبَعِ مَواضِعَ:

عِنْدَ نُزُولِ الْمَطَرِ،

وَ عِنْدَ نَظَرِ الْوَلَدِ فى وَجْهِ الْوالِدَیْنِ،

 وَ عِنْدَ فَتْحِ بابِ الْکَعْـبَةِ،

 وَ عِـنْدَ النِّـکاحِ. 

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود: درب هاى رحمت آسمانى خداوند در چهار وقت گشوده مى شود:

۱ـ موقع بارش باران.

۲ـ زمانى که فرزند به چهره پدر و مادرش مى نگرد.

3ـ هنگام گشوده شدن در کعبه.

۴ـ هنگام برپایى مراسم عقد و عروسى.

• ان شا الله خداوند عالم درب های رحمت و عنایت ویژه خودش رو پیشاپیش این ازدواج فرخنده و مبارک برای این زوج خوشبخت و خانواده هایشان بگشاید:
• یک صلوات دیگر هم عنایت بفرمایید.

2. ان شا لله خطبه عقد و ازدواج مدت دار را جاری خواهم کرد:
3. مدت زمان این عقد رو بفرمایید: .....
4. مهریه تعیین شده برای این مدت رو بفرمایید: .....
5. پدر عروس خانم اجازه می فرمایید؟
6. پدر آقا داماد شما هم ان شا الله رضایت دارید:

 

7. خوب ... بنده از زوجین هم کسب وکالت می کنم و ان شا الله خطبه رو جاری خواهم کرد:
8. اسم عروس خانم و نام پدر شون رو بفرمایید:
9. اسم آقا داماد و نام پدرشون رو هم بفرمایید:

 

10. برای خوشبختی این دو زوج که ان شا الله شیعه راستین امیرالمومنین و حضرت زهرا هستند صلوات دیگری هم عنایت بفرمایید:

 

11.   بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ؛ 

ان شا الله به مبارکی و میمنت...

 دوشیزه مکرمه .......... فرزند ...... آیا به بنده وکالت می دهید شما را با مهریه معلوم و مدت معلومه به عقد و نکاح موقت جناب آقای ........ فرزند ...... در بیاورم؟

12. بار دوم و سوم : ...

 

13. بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ؛  ان شا الله به مبارکی و میمنت...

برادر عزیز جناب آقای .......... فرزند ...... آیا به بنده وکالت می دهید با مهریه معلوم و مدت معلومه عقد و نکاح موقت شما و دوشیزه ........ فرزند ...... را منعقد کنم؟

 

14. ان شا الله خداوند متعال زندگی شما رو سراسر سرور و شادی و خوشبختی در تحت عنایات امام زمان ارواحنا له الفداء قرار بدهد:

• زَوَّجتُ و مَتَعتُ

       مُوکِّلَتی ............

       مُوَکِّلی .............

       فِی المُدَّةِ المَعلُومَة

      عَلَی المَهر المَعلُوم.

 

• قَبِلتُ التَّزویجَ لِمُوَکِّلی

 

15. چند دعا برای خوشبختی و عاقبت بخیری

 

15. نکات :
    • در خواندن صیغه باید نیت انشا بشود.

                       یعنی واقعا عقدکردن اراده بشود(همانطور که موقع خرید واقعا اراده خرید

                       می شود به گونه ای که حس مالکیت پیدا میشود.)

• • اگر قبل از اتمام زمان عقد موقت بخواهند عقد دائم کنند باید داماد مابقی مدت عقد موقت را ببخشد تا عقد دائم مشکل دار نشود.
  • باید مهریه مشخص شود و مالیت داشته باشد.
  • بهتر است انتهای زمان مشخص گردد؛ مثلا به مدت سه ماه یعنی مثلا تا 21 آبان ماه.
  • صیغه ای که در دفترخانه ثبت نشود اعتبار قانونی ندارد گرچه اعتبار شرعی دارد و زوجین محرم می شوند.
  • اگر عاقد نسبت به زوجین و خانواده هایشان شناخت ندارد و از مسائل و نکات قانونیِ اجرای صیغه عقدِ غیر رسمی اطلاع ندارد، خواندن صیغه عقد موقت را توصیه نمی کنیم.

چگونه یک کار فرهنگی را آغاز کنیم

بسم الله الرحمن الرحیم 

 

قدم اول ؛ تعیین رویکرد :

 

فعالیت تبلیغی

یا

 

فعالیت تربیتی 

 

فعالیت تبلیغی : نگاه حداقلی ثمرات حداقلی ( تبلیغ = پیام رسانی )

فعالیت تربیتی : نگاه حداکثری ثمرات حداکثری ( مربی = همراهی تا مقصد و رشد )

 

مثال فعالیت تبلیغ : هییت مذهبی ( با نگاه جلسه محور ، دعوت سخنران ، دعوت از مداح ، حداقل درگیری با مخاطب )

مثال کار تربیتی : کانون های تربیتی ( بکار گیری مربی و تشکیل گروه دوستان و درگیری وسیع با شئون مختلف زندگی متربیان )

 

توجه : یک هییت مذهبی با توجه به رویکرد مسئولین می تواند یک نهاد تربیت محور یا یک نهاد تبلیغ محور باشد و همچنین یک کانون تربیتی نیز می تواند تنها یک گروه زمان پر کن و کانون نشاط و شادی باشد.

 

 

آداب اسلامی

 

• میشه در چندین محور صحبت کرد...
• اعتقادات گفت: 1. ضرورت وجو پیامبری برای هدایت 2. فرق خلافت عمر با امامت امیر المومنین 3. فطرتی که بدنبال خدا می گردد تا پرستشش کند.
• احکام گفت : 1. باید چند عضو در حین سجده روی زمین باشه ... باید تمام این اعضا کامل روی زمین باشه پس اگر کسی با دست جمع سجده بکنه اشکال داره 2. اگه موقع وضو چند قطره آب روی پا ریخت چه باید کرد؟ 3. غیبت چه حکمی داره چه تعریفی ازش شده ؟ اگه پشت سر روحانی رئیس جمهور یکی حرف زد غیبته؟
• اخلاق هم می شه گفت: پیش رسول خدا غیبت کرد حضرت فرمود غذا بیارید بخوره .. آقا من روزه واجب دارم .. با این غیبت که کردی گوشت تن برادرت رو خوردی ... خلاصه عالم حساب کتاب داره ، از دیگری کم کردی به اعتبار خودت اضفی شده.
• اما همه اینها عالی ولی میشه تو یه زمینه دیگه هم صحبت کرد که غااااالبا حاشیه می مونه...

اسلام دین کامله برنامه جامع هدایت بشری ...

آداب اسلامی

1. آداب خواب بهترین خواب چه خصوصیاتی داره
2. آداب غذا خوردن
3. آداب لباس پوشیدن ، چه بپوشم و چگونه که امام معصوم راضی باشه و بهترین زندگی رو برام به همراه داشته باشه
4. آداب حمام
5. آداب دعا
6. آداب رفاقت
7. آداب نگاه کردن
8. آداب ورود به منزل کسی و منزل خدا
9. آداب ...

اسلام برای تمام جوانب زندگی ما برنامه داره.

 

 

---

[1] کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی (ط - الإسلامیة) - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق.

متن منبر قرآنی

قرآن کریم ناظر به 

1. بینش و فکر انسان
2. گرایش انسان (پذیرش یک مطلب حق غیر از گرویدن به آن است و برخی حق رو می دانند اما به آن گرایش نمی یابند)
3. رفتار های انسان

 

گرایش هایی که قرآن بیان می کند

1. پند دادن

• مادیات و دنیا گاهی سد راه فطرت انسان می شموند انسان سنگدل می شه و گرایش شبه حقایق کم می شود
• راه چار ه قرآن = پند دادن و موعظه کردن
• «یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْکُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّکُم ای مردم، شما را از سوی خداوندگارتان پندی آمد».

# پذیرش یک مطلب حق غیر از گرویدن به آن است و برخی حق رو می دانند اما به آن گرایش نمی یابند

• رتری‌طلبی و ستمگری آنان سبب شده است که حاضر به پذیرش حقایق نشوند:

قرآن می فرمایند :  «وَجَحَدُوا بِهَا وَاسْتَیْقَنَتْهَا أَنفُسُهُمْ ظُلْمًا وَعُلُوًّا؛ آیات الاهی را در عین آنکه بدان‌ها یقین داشتند، به دلیل ستمگری و برتری‌طلبی انکار کردند»

# موعظه =زمینه را برای پذیرش دل و تسلیم شدن در برابر حقایق فراهم سازد.

• 5. روش موعظه گری قرآن:
• مشهورات صرف نیست بلکه از مشهورات همراه با برهان و دلیل استفاده  از برهان عقلی و فطری استفاده می کند
• مثل: قُلْ إِنَّمَا أَعِظُکُم بِوَاحِدَةٍ أَن تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى وَفُرَادَى ثُمَّ تَتَفَکَّرُوا مَا بِصَاحِبِکُم مِّن جِنَّةٍ؛ بگو همانا شما را یک موعظه می‌کنم؛ برای خدا به‌ پا‌ خیزید و به تنهایی و یا با هم‌اندیشی درباره نبوّت پیامبر(صلى الله علیه وآله) بیندیشید و ببینید که او جن‌زده نیست».

2. انذار و تبشیر

• انگیزه سازی برای انسان مختار
• مثال قرآنی ابشار و تنذیر قرآن کریم در باب تأثیر بیم و امید در عبادت شبانه شب‌زنده‌داران، چنین می‌فرماید: «تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ؛(سجده، 16)؛ پهلوهاشان از بسترها (برای نماز شب) دور می‌شود، پروردگار خویش را با بیم و امید می‌خوانند و از آنچه روزی‌شان داده‌ایم انفاق می‌کنند».
• معمول انسان ها به شوق بهشت و جهنم عبادت می کنند ( غیر از اوتاد = علی علی علی[1] )
• هشتار های قرآن منحرفان را از مسیر انحراف باز می دارد
• قرآن مجید یکی از اهداف خود را انذار و تبشیر معرفی می‌کند و می‌فرماید: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَنزَلَ عَلَى عَبْدِهِ الْکِتَابَ ... لِّیُنذِرَ بَأْسًا شَدِیدًا مِن لَّدُنْهُ وَیُبَشِّرَ الْمُؤْمِنِینَ؛(کهف، 1 و 2)؛ ستایش‌ها ویژه خداوندی است که بر بندهٔ خویش کتاب را فرو فرستاد... تا از عذاب سخت پروردگار بیم دهد و مؤمنان را بشارت گوید».

3. شفا بخشی

• قرآن 1. هم دل رو پاک می کند و2. هم عامل تکامل انسان می شود
• قرآن کریم یکی از اهداف خود را شفابخشی اعلام کرده و می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءتْکُم ... شِفَاء لِّمَا فِی الصُّدُورِ؛ (یونس، 57)؛ ای مردم، از سوی خدا برایتان... بهبودبخش بیماری‌های روحی آمد».
•  تعبیر «شِفَاءٌ لِمَا فِى الصُّدُور» عام است هر گونه بیماری روحی و روانی که مانع رشد است را شامل می شود
•  تا ظرف دل از زنگار بیماری گناهان و کارهای ناشایست پاک نشود، بهترین معارف هم اگر در آن جای گیرد، آلوده به شرک و نفاق می‌شود و نه‌ تنها ثمربخشی خود را از دست می‌دهد، بلکه زیانبار می‌گردد. قرآن درصدد است که ظرف دل را پاک سازد و بیماری‌های آن را بهبود بخشد. تلاوت قرآن و دل سپردن به آن چنین اثری دارد که در روایات آمده است: «دل‌ها هم‌چون فلزات زنگار دارند. زنگار آنها را با استغفار و تلاوت قرآن بزدایید».^(1[2])

4. هدایت هدایت و پندپذیری

# . اگر عقل سیراب شود، دل رام گردد و ظرف دل از زنگارها و بیماری‌ها پالوده شود، آمادهٔ پذیرش هدایت قرآن و تسلیم در برابر موعظه آن می‌شود.

• این هدف دیگری است که در آیات مطرح شده است. قرآن می‌فرماید
• أَمْ یَقُولُونَ افْتَرَاهُ ... بَلْ هُوَ الْحَقُّ مِن رَّبِّکَ ... لَعَلَّهُمْ یَهْتَدُونَ؛ یا آنکه می‌گویند: قرآن را به دروغ به خدا نسبت می‌دهد...، بلکه قرآن حق و از سوی خداوندگار تو است... تا شاید هدایت پذیرند».
•  در آیه دیگری می‌فرماید: «کِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَیْکَ ... لِیَتَذَکَّرَ أُوْلُوا الْأَلْبَاب؛(ص، 29)؛ کتابی به سوی تو فرو فرستادیم... برای آنکه خردمندان از آن پند گیرند».  

5. تقوا

• یکی از اهداف قرآن ایجاد تقوا در انسان‌هاست. 
• «قُرآنًا عَرَبِیًّا غَیْرَ ذِی عِوَجٍ لَّعَلَّهُمْ یَتَّقُونَ؛(زمر، 28)؛ قرآن عربی را که در آن هیچ کژی نیست، فرو فرستادیم تا شاید تقوا پیشه کنند
• «تقوا» یکی از عناصر مهم در بینش قرآنی و در اصل، به معنای «خودپایی» است.

#  مهم از رو خوانده شود : انسان همواره در برابر خطرها، خود را می‌پاید و مراقب خویش است. این خودپایی می‌تواند در برابر عذاب جهنم، خشم خدا و از دست دادن کمالاتی باشد که انسان می‌تواند به آنها برسد. به همین دلیل، به نحوی بر «ترس» هم دلالت دارد. و اینکه گاهی تقوای الاهی یا تقوای از جهنّم را به ترس از خدا یا جهنّم معنا می‌کنند، بر همین اساس است؛ وگرنه معنای اصلی آن «ترس» نیست.

• در اینجا این پرسش مطرح می‌شود که «ترس از خدا» به چه معناست؟

• ترس از خدا» می‌تواند به دو صورت مطرح شود:

1. نخست آنکه از معصیت خدا برحذر باشد؛ زیرا معصیت خدا منشأ همه عذاب‌های اخروی و عقوبت‌های دنیوی است؛
2. دوم آنکه خطر، همواره جسمانی نیست، محرومیت از رحمت و دوری از محبوب برای انسان‌های برجسته، بالاترین رنج است. انسان‌هایی که مراحلی از کمال را طی کرده‌اند، بدین دلیل از معصیت خدا دوری می‌کنند که نگران دور ماندن از محبوب خود هستند. برجستگان از بندگان خدا اصولاً از توجه به غیر خدا بیمناکند و تقوا، آنان را همیشه در محضر خدا و خدا را حاضر و ناظر اعمالشان قرار می‌دهد و از غفلت از خدا ترسانند.

• تقوا 1. هم در مرحله فکر و نظر مطرح است 2. و هم در مرحله عمل و رفتار. 

• نخستین مرحله تقوا در بُعد نظری، «حقیقت‌طلبی» است تا انسان گرفتار باطل نشود. انسان حقیقت‌طلب هنگامی که با قرآن روبه رو گردد، بدان هدایت می‌شود و در مرحله بعد تسلیم می گردد و ایمان میاورد

• حضرت سلمانرضی الله عنه؛ با آنکه در محیط کفر و شرک متولد شد و در آنجا رشد کرد، حقیقت‌طلبی و تقوایش سبب شد که در پی یافتن آیین حق برآید و سرانجام به پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) برسد و ایمان آورد. قبلاً گفتیم که قرآن می‌خواهد حقیقت‌طلبی را در انسان تقویت کرده و شکوفا سازد.
• بالاترین مراحل تقوا، با برترین درجات کمال همراه است که انسان را شایسته آرامش‌یافتن در جوار رحمت حق می‌سازد: «إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَنَهَر *ٍ فِی مَقْعَدِ صِدْقٍ عِندَ مَلِیکٍ مُّقْتَدِر؛(قمر، 54 و 55)؛ اهل بهشت در باغ‌ها و کنار نهرهای بهشت‌اند، در منزلگاه صدق و حقیقت، نزد خداوندگاری قدرتمند».

• نخستین مرحله تقوا در بُعد عمل نیز ، آن است که متقی از آنچه که طبق فطرت خویش زشت می‌یابد، پرهیز می‌کند.
• این نوع تقوا را می‌توان «تقوای فطری» نامید؛
•  زیرا فطرت آن را به انسان الهام می‌کند؛ ولی این اولین مرحله تقو، در مقام عمل است. پس از اسلام آوردن نیز، تقوا مطرح است؛ اما کسانی از مراحل بالاتر هدایت قرآن برخوردار می‌شوند که مراتب دیگر تقوا را داشته باشند.

• قرآن مجید، در موارد متعددی متعلق تقوا را بیان کرده است که از آن جمله تقوای از خداوند متعال، معاد، آتش دوزخ، فتنه‌ای که فقط ظالمان را در بر نمی‌گیرد و... است.
• به هر روی، تقوا درجاتی دارد و همه موارد آن مد نظر قرآن است؛ ولی گویا در آنجا که تقوا هدف نزول قرآن است، مرحله اولیهٔ تقوا نباشد؛ زیرا اگر چنان خصلتی (حقیقت‌طلبی) در انسان نباشد، از ابتدا به قرآن گوش فرانمی‌دهد.
•  

 

---

[1] گروهی خدای را به خاطر میل (به پاداش) پرستیدند که این عبادت تاجران است و گروهی خدای را به خاطر ترس (از عذاب) پرستیدند که این عبادت بردگان است و گروهی خدای را به خاطر سپاسگزاری از او پرستیدند که این عبادت آزادگان است». مجلسی، همان، ج41، ص14.

1. امیرالمؤمنین(علیه السلام) در وصف قرآن خواندن پرهیزکاران در عبادت شبانه خویش می‌فرمایند: فَاِذَا مَرُّوا بِآیه فِیها تَشْوِیقٌ رَکَنُوا اِلَیْها طَمَعاً وَ تَطَلَّعَتْ نُفُوسُهمْ اِلَیْها شَوْقاً وَ ظَنُّوا اَنَّها نُصْبَ اَعْیُنِهمْ وَ اِذَا مَرُّوا بِآیه فِیها تَخْوِیفٌ اَصْغَوْا اِلَیْها مَسَامِعَ قُلُوبِهمْ وَ ظَنُّوا اَنَّ زَفِیرَ جَهنَّمَ وَ شَهیقَها فِی اُصُولِ آذَانِهمْ؛ وقتی به آیه‌ای بگذرند که تشویقی در آن است، با چشمداشت و آرزو به آن اعتماد کنند و جان‌هاشان با شوق در آن خیره ‌شود و گمان ‌برند که (نعمت‌های بهشت) برابر دیدگانشان قرار دارد و هرگاه به آیه‌ای بگذرند که تهدیدی در آن باشد، گوش دل به آن ‌سپارند و پندارند که نهیب (شعله‌های آتش) جهنم در بن گوششان طنین‌افکن است. نهج البلاغه، خطبه 193.

 

[2] 1. قال رسول الله(صلى الله علیه وآله): « اِنَّ لِلْقُلُوبِ صَدَأً کَصَدَأِ النُّحَاسِ فَاجْلُوها باِلاِسْتِغْفَارِ وَتِلاوَةِ اْلْقُرْآنِ؛ محمدباقر مجلسی، بحارالأنوار، ج 77، ص 174.